Afrika Aslanı, 20.yıldönümünde Tunus’ta gerçekleşiyor
ABD Afrika Komutanlığı (AFRICOM) liderliğinde gerçekleştirilen ve bu sene yirmincisi düzenlenen Afrika Aslanı 2024 tatbikatı, Tunus’ta başladı. 29 Nisan – 31 Mayıs tarihleri arası sürecek olan tatbikata, 27 ülkeden 8.000’den fazla personel katılıyor.
Tatbikat, bölge ülkelerinin savunma yeteneklerini güçlendirmek ve katılımcı ülkeler arasında askeri iş birliklerini artırmak amacıyla Tunus, Fas, Gana ve Senagal’i kapsayan bir dizi eğitim faaliyetlerini içinde barındırıyor.
Bu yılki tatbikatların dikkat çeken bir diğer yönü, ABD Ordusu Afrika ve Güney Avrupa Görev Gücünün (SETAF-AF) tatbikatların liderliğini üstlenmesi oldu.
Pentagon Basın Sözcüsü Yardımcısı Sabrina Singh, Afrika Aslanı 2024’ün önemini vurgulayarak tatbikatın, zorlu coğrafyalarda dinamik ve iş birliğine dayalı hazırlık eğitimleri için önemli fırsatlar sunduğunu belirtti. Afrika Aslanı 2024, şiddet yanlısı radikal örgütlere ve ulus ötesi tehditlere karşı koyma noktasında ülke silahlı kuvvetleri arasında birlikte çalışabilirliği teşvik ediyor.
Singh, “tatbikat, katılımcı ülkelerin kıta çapında güvenliği ve iş birliğini artırmaya yönelik kararlığının bir kanıtıdır” dedi. Bununla beraber AFRICOM tarafından yapılan açıklamada; “Afrika Aslanı, ABD ordusunun bölgedeki müttefikleriyle güçlü ilişkiler sürdürme konusundaki kararlığını ortaya koyuyor” ifadeleri kullanıldı.
SETAF-AF Komutan Yardımcısı ABD Ordusu Tuğgenerali John LeBlanc ise tatbikata katılan birlikler hakkında “profesyonelliklerini ve misafirperverliklerini göstermeye devam ediyorlar” dedi. Öte yandan LeBlanc, Afrika Aslanı tatbikatının çatışmaları önlemek ve saldırgan tehditleri caydırmak için tasarlandığını ifade etti.
Tatbikat kapsamında; patlayıcı mühimmat imha operasyonları, kimyasal, biyolojik, ve nükleer eğitimler gerçekleştirildi. Tatbikat için Tunus sınırları içinde Bizerte, El Auoina Hava Üssü, Gabes Limanı ve Ben Ghilouf Eğitim Alanı gibi stratejik noktalar belirlendi.
Özellikle Ben Ghilouf Eğitim Alanı, Yüksek Hareketli Topçu Roket Sistemlerinin konuşlandırılması da dahil olmak üzere yoğun gerçek atış tatbikatlarına ev sahipliği yapacak. Bunun yanında Bizerte ise patlayıcı mühimmat imha operasyonlarının yanı sıra kimyasal, biyolojik, radyolojik ve nükleer eğitimlere odaklanacak.
Ayrıca Afrika Aslanı 2024, hukukun üstünlüğüne odaklanan askeri istihbarat, sivil konular, hava-kara entegrasyonu ve uluslararası hukuk konularında dersler sunan kapsamlı bir akademik müfredat içeriyor.
Bölgede Artan Terör Hareketliliği
Son dönemde Batı ve Orta Afrika devletlerini hedef alan terör eylemlerinde ciddi bir artış olduğu gözlemlenmektedir. Nitekim eylemlerin hedef aldığı kitle, gerçekleşme biçimi ve coğrafyası itibarıyla değişkenlik gösterdiğini söylemek mümkün. Bu noktada IŞİD ve El-Kaide bağlantılı İslam Devleti Batı Afrika Eyaleti (ISWAP), Mağrip El-Kaidesi ve Büyük Sahra İslam Devleti (ISGS) gibi terör örgütlerinden kaynaklanan eylemler, daha mobilize, geniş bir alana yayılan ve faaliyet gösterdiği ülkede sivil-asker hedefi gözetmeksizin gerçekleşen eylemler olarak ön plana çıkıyor.
Diğer taraftan Nijer, Nijerya, Mali, Burkina Faso ve Moritanya gibi ülkelerin kırsal bölgelerinde tamamen finansal gelir odaklı hareket eden gruplar, yerel çeteler ya da yerel dilde ‘haydutlar’ (bandits), insan kaçırma yoluyla fidye isteme, hayvan ve tahılları zorla gasp etme ve çeşitli şiddet eylemleri aracılığıyla kırsal nüfus üzerinde kaygı, korku ve güvensizlik duygularını uyandırıyor.
Yine pek çok bölge ülkesindeki etnik farklılıklar, askerî darbeler ve siyasi gerilim atmosferi ortaya marjinal azınlıklar çıkarmakta ve bazı örneklerde bu azınlıklar, ayrılıkçı unsurlara dönüşerek etnik ve ideolojik temelli silahlı mücadeleye yönelmektedir. Buna paralel olarak bahsedilen ülkelerin silahlı kuvvetlerinin teknolojik ekipman, askerî know-how ve personel kapasitesi bakımından yetersiz oluşu, ‘zayıf devlet’ olgusu ile birleştiğinde terör gruplarına önemli ölçüde alan açarak ilgili ülkelerdeki bütüncül müdahale anlayışını imkânsız hâle getirmektedir.
