Rusya’nın Akdeniz’de görevlendirdiği geliştirilmiş Kilo Sınıfı denizaltı Novorossiysk (B-61), Cebelitarık Boğazı’ndan geçerek Akdeniz’i terk etti. Denizaltının ayrılması ile birlikte Rus Donanması’nın Akdeniz’de denizaltısı kalmadı. Geminin, Suriye’de Beşar Esad yönetiminin son ermesinin ardından konuşlanabileceği güvenli bir liman bulunmaması sebebiyle Akdeniz’den çekildiği değerlendiriliyor.
Rusya’nın mevcut daimi Akdeniz Görev Gücü 2013’te kuruldu ve sürekli olarak örtüşen konuşlandırmalarda bir veya daha fazla Kilo sınıfı denizaltıyı dahil etti.
Suriye’de Esad rejiminin 2024’ün son haftalarında düşmesi, Rus Donanması’nın Akdeniz’de daimî bir güç bulundurma çabalarına ciddi zarar vermiş durumda. Suriye’nin Tartus limanını ana üs olarak kullanan Rus Donanması, Esad rejiminin devrilmesiyle birlikte gemilerini limandan çekti.
Rusya planlanan denizaltı konuşlandırmasını gerçekleştirmedi
2 Ocak gecesi Cebelitarık Boğazı’ndan geçen Novorossiysk denizaltısının Akdeniz’den ayrılışı Portekiz Donanması ve Portekiz Hava Kuvvetleri tarafından da doğrulandı. Portekiz Hava Kuvvetleri 4 Ocak günü yaptığı açıklamada, “Portekiz Hava Kuvvetleri, Rusya Federasyonu Donanması Kilo sınıfı bir denizaltının kıtasal Münhasır Ekonomik Bölge’den Finisterre Burnu’na doğru geçişini izledi. Kimlik tespiti, 3 Ocak’ta ulusal yargı yetkisi altındaki deniz alanını korumayı amaçlayan bir devriye görevi sırasında gerçekleştirildi. Dizel ve elektrikli tahrikli saldırı denizaltısı, Portekiz Donanması ile koordineli olarak izlendi. Bu, NATO üyesi olmayan ülkelere ait deniz varlıklarını belirlemeye yönelik yılın ikinci misyonu olup, ulusal çıkarların stratejik alanında izlenen toplam dört Rus biriminden oluşmaktadır.” denildi.
Denizaltı ve gemilerin bölgeden çekilmesinin kesin mi yoksa planlı bir rotasyonun parçası mı olduğu ise henüz bilinmiyor. Novorossiysk denizaltısının yerini alması beklenen geliştirilmiş Kilo Sınıfı Mozhaisk (B-608) denizaltısı 31 Aralık 2024 tarihinde Baltık Denizi’nden ayrılırken görülmüş ancak denizaltının planlanan seyir programına uymadığı ve henüz Manş Denizi’nden geçmediği belirtildi.
Denizaltıda veya denizaltıya eşlik eden refakat gemilerinde teknik bir sorun olabileceği iddia edilirken bir diğer iddia ise Rus Donanması’nın Suriye ve Akdeniz’deki durumun henüz netleşmemesi nedeniyle gemileri beklettiği.
Tarsus limanının boşaltılmasına benzer şekilde Rusya Hava-Uzay Kuvvetleri’nin Suriye’deki birliklerine lojistik ve destek sağlaması açısından önem taşıyan Hmeymim hava üssünde de hareketlilik gözlemlendi.
Yeni uydu görüntüleri, kargo yüklemek için bekleyen iki An-124 nakliye uçağını gösteriyor. Rus ordusuna bağlı kaynaklar, Esad ordusundaki bazı askeri teçhizat ve üst düzey subayların Rusya’ya geri gönderildiğini ifade etti. Ayrıca Rusya’nın S-400 hava savunma sistemlerinin de aralarında bulunduğu bazı önemli askeri teçhizatları Libya’da bulunan Rus üslerine taşıdığı da iddia edildi. Bu iddianın kaynağı olarak son haftalarda Hmeymim hava üssünden Libya’ya gerçekleştirilen çok sayıdaki nakliye uçuşu gösterildi.
