ABD envanterindeki F-35 Lightning II savaş uçaklarının harbe hazırlık oranı geçtiğimiz yıla göre düştü!
ABD Silahlı Kuvvetleri tarafından kullanılan F-35 Lightning II savaş uçakları istenilen harbe hazırlık oranlarına ulaşmakta zorluk çekiyor.
ABD Savunma Bakanlığı tarafından paylaşılan rapora göre ABD güçlerince kullanılan F-35 Lightning II savaş uçaklarının harbe hazırlık oranları bir önceki yıla göre geriledi.
ABD Savunma Bakanlığına bağlı Operasyonel Test ve Değerlendirme Direktörlüğü (DOT&E) hazırladığı 2023 mali yılı raporunda ABD Silahlı Kuvvetleri kullanımındaki silah sistemlerinin durumları ve harbe hazırlık oranları değerlendirdi.
Operasyonel Test ve Değerlendirme Direktörlüğü’nün ABD Silahlı Kuvvetleri tarafından kullanılan F-35 Lightning II savaş uçaklarının bakım – onarım durumları, devam eden test faaliyetleri, üretim sürecindeki uçakları ve harbe hazırlık durumlarını değerlendirdiği raporda özellikle mevcut filonun harbe hazırlık oranlarına dair önemli bilgilere yer verildi.
Raporda Eylül 2023 tarihine kadar ABD Hava Kuvvetleri, ABD Deniz Kuvvetleri ve ABD Deniz Piyadelerine Lockheed Martin tarafından 628 adet F-35 Lightning II savaş uçağının teslim edildiği belirtilirken mevcut filonun yaklaşık yarısının harbe hazır durumda olmadığı belirtildi.
Operasyonel Test ve Değerlendirme Direktörlüğü’nün raporunda ABD Silahlı Kuvvetleri tarafından kullanılan tüm F-35 Lightning II savaş uçaklarının 2023 mali yılı harbe hazırlık durumu ortalamasının % 51 olduğu ifade edildi. ABD Savunma Bakanlığı tarafından belirlenen % 65’lik harbe hazırlık hedefinden oldukça uzak olan bu oran 2022 mali yılında % 55 olarak gerçekleşmişti.
Yayınlanan raporda tam operasyonel kabiliyete ulaşan ve muharebe görevlerinde kullanılan F-35 Lightning II savaş uçağı filolarının geneline kıyasla daha iyi bir harbe hazırlık oranı yakalayarak % 61’lik bir harbe hazırlık oranına ulaştığı aktarılırken, yalnızca tek bir ayda ABD Savunma Bakanlığı tarafından belirlenen % 65’lik harbe hazırlık oranı hedefine ulaşıldığı açıklandı.
Tam görev kapasitesi oranının yine operasyonel filolarda % 48’lik oranla genel ortalama olan % 30’un üzerinde gerçekleştiği belirtildi. Raporda bu durumun operasyonel filoların test, pilot ve yer personeli eğitimi vb. görevlere sahip filolara kıyasla bakım – onarım ile yedek parça temininde daha öncelikli olmasından kaynaklandığı dile getirildi.
Raporda ayrıca harbe hazırlık oranı değerlendirmelerinin çoğunlukla tek bir görev uçuşunu içeren senaryolar üzerinden gerçekleştirildiği, birden fazla görevi içeren senaryolar kullanılarak yapılan değerlendirmelerde bu oranların daha da düştüğü ve değerlendirmelerin sadece ABD Silahlı Kuvvetleri envanterinde bulunan uçakları kapsadığı, Lockheed Martin tarafından üretilen ancak çeşitli nedenlerden dolayı henüz teslim alınmamış uçakları kapsamadığı ifade edildi.
ABD Savunma Bakanlığı kaynaklarına göre harbe hazırlık oranında istenilen seviyelerinin yakalanamamasındaki başlıca sebeplerden biri olarak yetersiz yedek parça depolaması ve yedek parça depolanması için yeterince kaynak ayrılmaması görülüyor. Bu durumun onarım sürelerinin artmasına, onarım bekleyen bileşenlerin birikmesine ve onarım bekleyen uçak sayısının artarak bakım – onarım personelinin iş yükünün daha da çoğalmasına neden olduğu belirtiliyor.
ABD Sorumluluk Ofisi (GAO) tarafından daha önce yayınlanan F-35 Lightning II savaş uçaklarının bakım gereksinimlerine dair bir raporda, yedek parça temin sürecinde yaşanan aksaklıkların F-35 filosunun % 10’luk bir kesiminin hizmet dışı kalmasına neden olduğu dile getirilmişti. Geçtiğimiz yıl Norveç Ulusal Denetim Ofisi tarafından yayınlanan bir raporda da Norveç F-35 Lightning II filosunun benzer sebeplerle istenilen performansa ulaşamadığı belirtilmişti.
ABD Silahlı Kuvvetleri kullanımındaki F-35 Lightning II savaş uçaklarının harbe hazırlık oranı açısından en başarılı yılın 2021 mali yılı olduğu belirtilen raporda bu tarihten sonra harbe hazırlık oranının her sene kötüleşme eğiliminde olduğu, bu durumun çözümü için kritik yedek parça stoklarının artırılması için daha fazla kaynak harcanması ve bakım onarım prosedürlerinde revizyonlar yapılarak süreçlerin kısaltılması gerektiği dile getirildi.
ABD F-35 Lightning II filosunun hala “Operasyonel Gereksinimler Belgesinde” belirtilen güvenilirlik ve sürdürülebilirlik standartlarını karşılamadığı da belirtilen raporda, “F-35A iki güvenilirlik gereksinimini, F-35B ise üç güvenilirlik gereksiniminden birini karşılıyor. Hiçbir varyant sürdürülebilirlik gerekliliklerini karşılamıyor” denildi.
F-35A versiyonu için 75.000 uçuş saatinin ardından “Kritik Arızalar Arasında Ortalama Uçuş Saati Oranının” 20 uçuş saatine ulaşması öngörülürken, hizmete girmesinden bu yana 288.926 uçuş saatine ulaşan F-35A filosunun kritik arızalar arasında ortalama uçuş saati oranı 10,5 uçuş saati olarak gerçekleşti. Bu oran, kritik arızalar arasında ortalama uçuş saati oranının 12 saate ulaşmasının öngörüldüğü F-35B versiyonunda 11,1 uçuş saati olarak, 14 saate ulaşmasının öngörüldüğü F-35C versiyonunda 9,6 saat olarak gerçekleşti.
