ABD Uzay Kuvvetleri Komutanlığına bağlı Uzay Geliştirme Ajansı (SDA) ve Füze Savunma Ajansı (MDA) öncülüğünde yürütülen Hipersonik ve Balistik İzleme Uzay Sensörü (HBTSS) projesindeki iki adet kızılötesi takip uydusu prototipi ile Tranche 0 (T0) İzleme Katmanı projesi kapsamında geliştirilen 4 adet prototip uydu geçtiğimiz günlerde uzaya fırlatıldı.
Florida eyaletinde bulunan Cape Canaveral Uzay Kuvvetleri İstasyonundan SpaceX Falcon 9 roketi ile fırlatılan uyduların ABD Füze Savunma Ajansı tarafından uzay tabanlı kızılötesi füze tespit yeteneğinin artırılması için kullanılması planlanıyor.
Hipersonik ve Balistik İzleme Uzay Sensörü projesi kapsamında geliştirilen uyduların, erken safhada balistik ve hipersonik füzelerin tespiti ve takibini gerçekleştirerek bu füzeleri önleyecek füze savunma sistemlerine önleme verisi üretmesi öngörülüyor. Bu sayede füze savunmasındaki etkinliğin artırılması ve reaksiyon vermek için daha çok süreye sahip olunması hedefleniyor.
Uyduların fırlatılması ve yörüngeye yerleştirilmesinin ardından ABD Savunma Bakanlığı tarafından yapılan açıklamada, “Önümüzdeki birkaç hafta içinde MDA ve SDA mühendisleri, uyduların beklendiği gibi çalıştığından ve diğer sistemlerle iletişim kurduğundan emin olmak için bir dizi test ve kontrol prosedürü gerçekleştirecek.” ifadelerine yer verildi. Bu ilk kontrol prosedürlerinin tamamlanmasının ardından altı uydu, bu platformlardaki füze savunma yeteneklerini doğrulamak ve olgunlaştırmak için iki yıllık bir yörünge testleri sürecine başlayacak.
Hipersonik ve Balistik İzleme Uzay Sensörü uydu prototiplerinden birinin L3Harris Technologies şirketi tarafından diğerinin Northrop Grumman tarafından geliştirildiği, Tranche 0 İzleme Katmanı projesi kapsamında fırlatılan 4 adet uydunun ise L3Harris Technologies tarafından üretildiği belirtildi.
ABD Uzay Komutanlığı Uzay Geliştirme Ajansı 2023 yılında L3Harris Technologies tarafından geliştirilen 23 adet Tranche 0 İzleme Katmanı uydusunu yörüngeye yerleştirmişti, fırlatılan 4 adet yeni uyduyla birlikte yörüngedeki Tranche 0 İzleme Katmanı uydusu sayısı 27’ye ulaşmış oldu.
Tranche 0 İzleme Katmanı uydularının ABD Uzay Kuvvetleri tarafından ısı yayan seyir füzesi, balistik füze ve hipersonik füzeler gibi hedeflerin küresel çapta tespitinin ve takibi için kullanılması, bu sayede ABD Silahlı Kuvvetleri varlıklarına yönelik tehditlerin küresel çapta daha erken tespiti ve engellenmesine yönelik aksiyonların alınması hedefleniyor.
ABD Uzay Geliştirme Ajansı T0 Kızılötesi takip uydu ailesini T1 ve T2 takip uydu ailesiyle destekleyerek uzay tabanlı tespit – takip kabiliyetini çok daha üst düzeye çıkarmayı planlıyor. Ajans bu kapsamda geçtiğimiz ocak ayında L3Harris, Lockheed Martin ve Sierra Space şirketlerine 54 adet T2 izleme Katmanı Uydusu sipariş etmişti.
Proje kapsamında her şirketin 18 adet uydu inşa edeceğini açıklayan ABD Uzay Kalkınma Ajansı, L3Harris şirketi ile 919 milyon dolar, Lockheed Martin ile 890 milyon dolar ve Sierra Space ile 740 milyon dolar değerinde 3 ayrı sözleşme imzalandığını aktarmıştı.
Yaklaşık 1.000 km yükseklikte bulunan bir yörüngeye konuşlandırılması planlanan ve sayılarının 270’i bulması beklenen uydularla, hasım ülkeler tarafından ateşlenen hipersonik ve balistik füzelerin erken aşamada tespiti ve takibi amaçlanıyor.
L3Harris Yönetim Kurulu Başkanı ve CEO Christopher E. Kubasik fırlatma ile ilgili yaptığı açıklamalarda:
“Yörüngedeki gelişmiş uydularımız, ABD’nin daha gelişmiş manevra kabiliyetine sahip füzeler geliştiren düşmanlara karşı ihtiyaç duyduğu entegre ve dayanıklı füze uyarı ve savunma yeteneklerini getirecek. L3Harris, Füze Savunma Ajansı ve Uzay Geliştirme Ajansı adına bu gelişmiş füze izleme kabiliyetini, proje kendilerine verildikten sadece üç yıl sonra yörüngede teslim etti. Yeni uzay algılama mimarisinin kritik bir parçası olmaktan gurur duyuyoruz.” sözlerini kullandı.
Füze Savunma Ajansı Direktörü ABD Hava Kuvvetleri Korgenerali Heath Collins, fırlatma öncesi yaptığı yorumda “Bu fırlatma, füze uyarısı, izleme ve savunmada yeni bir aşamaya girerken Füze Savunma Ajansı için çok önemli bir zamanı temsil ediyor” dedi. “Bu uydular, düşmanlarımızdan önde olma çabalarımızda ileriye doğru atılmış önemli bir adımdır.” diye ekledi.
Hipersonik ve Balistik İzleme Uzay Sensörü projesiyle geliştirilecek kızılötesi tespit ve takip uydularının balistik füzelerin erken tespitinin yanı sıra, alçak irtifadan ve çok yüksek hızlarda uçarak klasik füze tespit senörleri tarafından tespit edilmesi çok daha zor olan hipersonik tehditlerin tespiti için ana sensör olması bekleniyor.
L3Harris ve ABD Savunma Bakanlığı tarafından yapılan açıklamalarda ayrıca, iki farklı proje kapsamında geliştirilen uyduların birlikte fırlatılmasının füze izleme ve füze savunma sensörlerini entegre ederek ABD Uzay Geliştirme Ajansının “Çoğalan Savaşçı Uzay Mimarisi” (PWSA) programını desteklediği ifade edildi.
