Aster 30 füzesi, modern hava tehditlerine karşı etkili bir savunma sağlamak amacıyla geliştirilmiştir. Fransa ve İtalya başta olmak üzere bazı Avrupa ülkeleri, 1990’lı yılların başında kendi hava savunma kabiliyetlerini güçlendirme ihtiyacı hissettiler. Daha sonra Eurosam konsorsiyumu kuruldu. Bu konsorsiyum, Fransız şirketi Aerospatiale (sonrasında MBDA’nın bir parçası oldu), Thomson-CSF (bugünkü adıyla Thales) ve İtalyan Alenia şirketlerinden oluşuyordu. Konsorsiyum, Aster füze ailesini ve özellikle Aster 15 ve Aster 30 modellerini geliştirmekle görevlendirildi.
Aster füzeleri, savaş uçakları, seyir füzeleri, balistik füzeler ve İHA’lar gibi çeşitli tehditlere karşı geniş kapsamlı bir koruma sağlayacak şekilde tasarlandı. Hedefe yaklaşırken kendi radarını kullanarak kendini yönlendirebilmesi için aktif radar güdüm teknolojisi geliştirildi. Bu özellik, Avrupa yapımı savunma sistemlerinde yenilikçi bir adım olarak kabul edildi. Ayrıca füzenin manevra kabiliyetini artırmak ve yüksek hızlarda hareket eden veya manevra yapan hedefleri vurma başarısını artırmak için “PIF-PAF” adı verilen özel bir kontrol sistemi geliştirildi. Bu sistem, füzeye hedefe yaklaşırken son anda bile hızlı ve hassas manevralar yapma kabiliyeti kazandırdı.
Füzenin ilk testleri sırasında, Aster füzesi çeşitli hızlarda ve irtifalarda uçan hedefleri başarılı bir şekilde vurdu. Aster 30’un bu testlerdeki başarısı, füzenin saha kullanımına uygun olduğuna dair önemli bir gösterge oldu. Aster 30’un geliştirme süreci tamamlandıktan sonra, füze ilk olarak deniz platformlarında (Fransız ve İtalyan donanmalarına ait fırkateynlerde) kullanıldı.
Aster füzeleri, deniz konuşlu olarak ilk kez Fransız ve İtalyan donanmalarında kullanıldı. Aster 15 ve Aster 30’un deniz platformlarında entegrasyonu, 2000’lerin başlarında tamamlandı ve 2001 yılında Fransız Donanması tarafından kullanılmaya başlandı. Ardından İtalyan Donanması ve İngiliz Kraliyet Donanması gibi diğer Avrupa donanmaları da Aster füze sistemini gemilerinde kullanmaya başladı.
2007 yılında, Fransa ve İtalya, Aster 30’u kara konuşlu SAMP/T hava savunma sistemi kapsamında resmi olarak envanterlerine kattı. Aster 30, 2007’den itibaren başka Avrupa ülkeleri tarafından da satın alınmaya başlandı ve özellikle 2010’lu yıllardan itibaren NATO ülkeleri arasında yaygınlaştı.
Aster 30’un operasyonel kullanımı sırasında edinilen tecrübeler ve değişen tehditler, füzede sürekli iyileştirmeler yapılmasını sağladı. Balistik füze tehditlerine daha etkin yanıt verebilmesi için Aster 30 Block 1 versiyonu geliştirildi. Bu yeni versiyon, gelişmiş bir radar güdüm sistemi ve daha güçlü bir savaş başlığına sahip olup balistik füze savunmasında daha etkili hale geldi.
Aster 30’un geliştirme süreci, Avrupa’nın kendi güvenliğini sağlayabilmesi ve çok katmanlı bir savunma sistemi oluşturabilmesi adına önemli bir adım oldu. Fransa ve İtalya’nın iş birliği ve sürekli yapılan iyileştirmelerle Aster 30, Avrupa’nın modern hava savunma ihtiyaçlarına cevap veren stratejik bir çözüm olarak ortaya çıktı.
Günümüzde Aster 30 füzesini envanterinde bulunduran ülkeler genellikle Avrupa ülkeleridir ve bu sistem, hem kara konuşlu SAMP/T hava savunma sistemi hem de deniz platformlarında kullanılır. İtalya, Aster 30 füzelerini SAMP/T kara konuşlu hava savunma sisteminin bir parçası olarak yer almıştır. Ayrıca İtalyan Donanması, “Horizon” ve “FREMM” sınıfı fırkateynlerinde Aster 30 füzelerini konuşlandırmıştır. Birleşik Krallık ise Aster 30’u yalnızca deniz platformlarında kullanır. İngiliz Kraliyet Donanması, “Type 45” sınıfı muhriplerde Aster 30 füzelerine yer vermiştir. Suudi Arabistan, hava savunma kabiliyetini artırmak amacıyla Aster füzelerini satın alan Avrupa dışındaki az sayıdaki ülkeden biridir. Suudi Arabistan ile birlikte Singapur, Aster 30 füzelerini kara konuşlu hava savunma sistemleri kapsamında kullanır. Mısır da Aster 30 füzelerini deniz platformlarında kullanan ülkeler arasındadır.
Rusya – Ukrayna savaşının başlamasının ardından Fransa ve İtalya, Ukrayna’ya Aster 30 füzelerini içeren SAMP/T hava savunma sistemleri Fransa ve İtalya tarafından sağlandı. İlk teslimatlar ve operatörlerin eğitimi 2023’te başladı. Fransa ve İtalya, Ukrayna’nın ihtiyaçlarına yanıt olarak bir SAMP/T sistemi teslim etti ve ikinci bir sistemin de gönderilmesi planlandı. Bu sistem, Ukrayna’nın askeri altyapısını ve kritik tesislerini koruma yeteneğini artırmayı hedeflemiştir.
Aster 30 füzesinin teknik özellikleri
Aster 30 füzesi, modern hava savunma ihtiyaçlarını karşılayabilmek için üstün niteliklere sahip, esnek ve çok katmanlı bir savunma sistemidir. Aster 30’un başlıca özellikleri şu şekilde özetlenebilir:
- Menzil: Maksimum 120 kilometre
- Maksimum İrtifa: 20 kilometreye kadar
- Hız: 4.5 Mach (yaklaşık 5.500 km/saat)
- Güdüm Sistemi: Aktif radar güdümü ve ara safha için ataletsel güdüm sistemi.
- Savaş Başlığı: Parçacık etkili yüksek patlayıcılı başlık (yaklaşık 15 kg), hedefe yakın patlayarak parçacıklarla imha
- Hedef Tipleri: Balistik füzeler, seyir füzeleri, savaş uçakları, İHA’lar gibi geniş yelpazede hava tehditlerine karşı etkili.
- Füze Kontrol Sistemi: “PIF-PAF” olarak adlandırılan yanal itki sistemine sahip, bu sistem hassas manevralar yapmasını sağlar.
- Çoklu Hedef Kapasitesi: Aynı anda birden fazla hedefi takip edip angaje olabilir; SAMP/T sistemi bir anda 10 hedefe kadar müdahale edebilir.
- Entegrasyon: NATO uyumlu olup farklı komuta ve kontrol sistemlerine entegre edilebilir.
Aster 30 füzesinin varyantları
- Aster 15: Kısa ve orta menzilli yüzeyden havaya füze
- Aster 15 EC: Aster 15’in menzili iki katına (60+ km) sahip yeni versiyonu; 2023 itibarıyla geliştirilmekte olup 2030 yılında tanıtılması bekleniyor.
- Aster 30 Blok 0: Orta ila uzun menzilli yüzeyden havaya füze. 50 g’ın üzerinde manevralar yapabilir.
- Aster 30 Blok 1: 600 km (370 mil) sınıfı kısa menzilli balistik füzelere karşı koymak üzere tasarlanmış, balistik füze karşıtı kabiliyete sahip varyant.
- Aster 30 Block 1 NT: Yeni Teknoloji anlamına gelen NT, kısa ve 1.500 km (930 mil) sınıfı orta menzilli balistik füzelere karşı koymak üzere tasarlanmış Aster 30’un yeni bir çeşididir.
- Aster 30 Block 2 BMD: Geliştirilmekte olan ve 3.000 km’ye (1.900 mil) kadar menzile sahip balistik ve manevra füzelerine karşı koymak üzere tasarlanan anti-balistik füze.
