Azerbaycan, Çin’in en yeni ihracat sınıfı uzun menzilli hava savunma sistemi olan HQ-9BE’yi envanterine kattı. Ricardo JR’nin 4 Kasım 2025 tarihli haberine göre, Bakü’de yaklaşan askeri geçit töreninin hazırlıkları sırasında sızdırılan gece görüntülerinde en az iki adet HQ-9BE taşıyıcı-fırlatıcı aracı tespit edildi. Bu gelişme, Azerbaycan’ı Fas, Pakistan ve Mısır’dan sonra HQ-9BE sisteminin dördüncü kullanıcısı konumuna getiriyor.
HQ-9BE (FD-2000 olarak da bilinir), Çin’in HQ-9 sisteminin ihracata özel geliştirilmiş versiyonu olup, uçak, seyir füzesi, taktik balistik füze ve hava-yer mühimmatlarına karşı 250 kilometreye kadar etkin menzilde savunma sağlayabiliyor. Sistemin irtifa menzili 50 kilometreye, eğik menzili ise 260 kilometreye kadar çıkıyor. Mach 4 üzeri hızda uçabilen füzeler, yarı aktif radar güdümü ve veri bağı güncellemeleriyle hedefe yönlendiriliyor. Bir batarya, aynı anda sekiz hedefi angaje edebiliyor.
Bu sistemlerin, Azerbaycan’ın mevcut S-300PMU-2 hava savunma unsurlarını tamamlaması ya da kademeli olarak ikame etmesi bekleniyor. HQ-9BE’nin yüksek hareket kabiliyeti, elektronik harp ortamına dayanıklılığı ve çok katmanlı entegre hava savunma ağına bağlanabilirliği, sistemin öne çıkan özellikleri arasında yer alıyor. Taian üretimi taşıyıcı platformlar üzerine kurulu sistemler, 800 km’ye kadar operasyonel menzil ve 80 km/s azami yol hızına sahip.
HQ-9BE, 2025 yılında Abu Dabi’de düzenlenen IDEX savunma fuarında Norinco ve CATIC firmaları tarafından uluslararası arenada ilk kez tanıtılmıştı. Yaklaşık 1,5 milyar dolarlık birim maliyetle, Batı yapımı Patriot ve Rus S-400 sistemlerine kıyasla daha uygun maliyetli bir seçenek sunan HQ-9BE, Çin’in savunma ihracatındaki artan etkisini yansıtıyor. Fas, 2016 yılında satın aldığı dört FD-2000B bataryasını 2020’de teslim almış; Pakistan ve Mısır ise 2025 yılı içinde sistemi resmi olarak konuşlandırmıştı.
Azerbaycan’ın bu sistemi konuşlandırmasıyla birlikte, Bakü, Hazar kıyısı ve stratejik enerji altyapısının hava savunması daha etkin bir şekilde sağlanabilecek. Sistem, ülkedeki mevcut Buk-MB ve Tor-M2KM gibi orta ve kısa menzilli hava savunma unsurlarıyla entegre çalışarak çok katmanlı bir savunma mimarisi oluşturacak. Ayrıca, sistemin yüksek mobilitesi sayesinde tehditlere karşı hızlı konum değiştirme yeteneği kazandırıyor.
HQ-9BE henüz gerçek savaş koşullarında test edilmemiş olsa da, dört ülke tarafından kısa sürede kabul görmesi ve geniş performans aralığı, bu sistemi Batı’ya bağımlı kalmak istemeyen ülkeler için cazip hale getiriyor.
