Rusya – Ukrayna savaşı üçüncü yılına doğru ilerlerken, Rusya’nın Çin, Kuzey Kore ve İran ile askeri alanda işbirlikleri giderek artıyor. Devlet Başkanı Vladimir Putin’in bu maksatla Kuzey Kore’ye yaptığı dikkat çekici ziyaretin ardından, bir diğer önemli haber Rusya – İran hattından geldi.
İsimlerinin açıklanmasını istemeyen iki istihbarat yetkilisi, Rusya Savunma Bakanlığı yetkililerinin 13 Aralık’ta Tahran’da İranlı yetkililerle Fatih-360 ile İran Havacılık ve Uzay Sanayii Örgütü (AIO) tarafından üretilen Ebabil adlı balistik füze sistemi için bir sözleşme imzaladıklarına inanıldığını söyledi. Yetkililer çok sayıda istihbarat kaynağına atıfta bulunarak, füzeleri kullanacak Rus askeri personelin eğitim için İran’a gittiğini belirtti. Kaynaklara göre bir sonraki adımda İran, Fatih-360 ve Ebabil adlı füzeleri Rusya’ya teslim edecek.
Konuyla alakalı yorum yapan bir askeri uzman, Moskova yönetiminin İran menşeili balistik füzeleri kısa menzilli hedeflere yönelik kullanacağını, kendi füzelerini daha uzun menzilli hedefler için tercih edeceğini söyledi. Yakın zamanda Rus askerleri, Kuzey Kore’den aldığı görüş ötesi tanksavar füze sistemi Ukrayna’da kullanılırken görüntülenmişti.
Batılı kaynaklar gibi kimliğinin açıklanmasını istemeyen bir İranlı yetkili ise, İran’ın Rusya’ya füze ve insansız hava aracı sattığını ancak Fatih-360 füzeleri sağlamadığını belirtti. Kaynak, Tahran’ın Rusya’ya bu tür silahları satması konusunda herhangi bir yasak olmadığını, her ülkenin tedarik ettiği teçhizatını nasıl kullanacağının kendi kararı olduğunu sözlerine ekledi.
Daha önce bu konuya dikkat çeken ABD Ulusal Güvenlik Konseyi sözcüsü, ABD ve NATO müttefikleri ile G7 ortaklarının İran’ın bu tür transferleri yapması halinde hızlı ve sert bir yanıt vermeye hazır olduğunu söylemişti. Rusya Savunma Bakanlığı ise konu ile ilgili henüz yanıt vermedi. İran’ın Moskova’ya yönelik askeri desteği, şimdiye kadar ağırlıklı olarak Şahid saldırı İHA’larıyla sınırlı olduğu biliniyor.
Londra merkezli savunma düşünce kuruluşu Royal United Services Institute mensubu (RUSI) Kıdemli Araştırma Görevlisi Justin Bronk: “İran’dan Rusya’ya çok sayıda kısa menzilli balistik füze gönderilmesi, zaten aşırı yüklenmiş olan Ukrayna füze savunma sistemleri üzerindeki baskının daha da artmasına yol açacak. Balistik tehditler, yalnızca Ukrayna’nın üst düzey sistemleri tarafından güvenilir bir şekilde önlenebilir” dedi. Ukrayna, bu tip tehditlere karşı koyabilmek için özellikle Patriot ve SAMP/T gibi batılı hava savunma sistemleri tedarik etmeyi istiyor.
Reuters, sık sık Rusya ve İran arasındaki füze teslimatına dair haberler paylaşıyor. Örneğin Şubat ayında İran ile Rusya arasındaki askeri işbirliğinin derinleştiğini ve Moskova’nın İran’ın karadan karaya füzelerine ilgi duyduğunu gündeme getirmişti. Ajansın çeşitli kaynaklara dayandırdığı haberde, yaklaşık 400 adet Fatih-110 uzun menzilli karadan – karaya balistik füzenin teslim edildiği bilgisi yer aldı.
Ukraynalı yetkililer, savaş sırasında herhangi bir İran füzesi kalıntısı veya enkazı bulduklarını kamuoyuna bildirmediler. Bu yüzden füzelerle alakalı bir yorum yapmaktan da ısrarla kaçınıyorlar.
