İspanyol gazetesi ABC, İspanya Savunma Bakanlığı’nın Türk Havacılık Uzay ve Sanayii (TUSAŞ) tarafından yerli ve milli olarak geliştirdiği HÜRJET projesini Avrupa Birliği savunma fonlarından yararlanmak amacıyla “yerli bir İspanyol girişimi” gibi göstermeye çalıştığını öne sürdü.
Gazetenin savunma kaynaklarına dayandırdığı haberine göre, bu adımın temelinde, Avrupa Birliği’nin yalnızca AB üyesi ülkelerde geliştirilen ve Avrupa topraklarında yürütülen savunma projelerine mali destek sağlamasına ilişkin düzenlemeler yer alıyor. HÜRJET’in tamamen Türkiye’de geliştirilmiş olması ise bu kriterleri karşılamadığı anlamına geliyor.
ABC’nin iddiasına göre, bu sorunun aşılması amacıyla İspanyol Savunma Bakanlığı, Türk Havacılık ve Uzay Sanayii (TUSAŞ) ile Avrupa merkezli Airbus arasında geçici bir ortak girişim kurulmasını önerdi. Ancak kaynaklar, Airbus’ın projeye katkısının sınırlı olacağını, yalnızca bazı gövde parçalarının üretimi ve olası bir ikinci montaj hattı kurulması gibi görevlerle sınırlı kalacağını belirtiyor.
İspanya Savunma Bakanı Margarita Robles, Senato’da yaptığı konuşmada HÜRJET’in Türk yapımı olduğunu kabul etti. Robles, bu platformun Türkiye ile iş birliği içinde daha ileri seviyeye taşınacağını ve İspanya’nın üretim zincirinde bazı rolleri üstleneceğini ifade etti.
Gazete ayrıca, HÜRJET’in ilerleyen dönemde silahlı varyantının geliştirilmesinin gündeme gelebileceğini ancak şu an için bu yönde somut bir plan bulunmadığını belirtti.
ABC, İspanyol hükümetinin bu stratejiyle hem AB fonlarından pay almayı hem de Avrupa savunma sanayii entegrasyonunda daha güçlü bir aktör haline gelmeyi hedeflediğini yazıyor.
İspanya Savunma Bakanlığı, Türk Havacılık ve Uzay Sanayii (TUSAŞ) tarafından geliştirilen HÜRJET jet eğitim uçağının İspanyol Hava Kuvvetleri’nde hizmete girmesi için Türkiye ile 3,12 milyar euro değerinde bir anlaşma imzaladı. Bu kapsamda, toplam 45 adet HÜRJET uçağı ve entegre eğitim sisteminin tedarik edilmesi planlanıyor. İlk teslimatların 2028 yılında başlaması öngörülüyor.
Hürjet, gelişmiş jet eğitimi amacıyla tasarlanmış bir süpersonik uçak olup, hafif taarruz ve yakın hava devriyesi görevlerine de uygun yapısıyla dikkat çekiyor. TUSAŞ, uçağı çift koltuklu ve tek motorlu bir yapı ile, 1,4 Mach (sesten hızlı) hıza ve 45.000 feet (yaklaşık 13.716 metre) servis tavanına sahip olacak şekilde tasarladı.
Uçağın 13,6 metre uzunluğunda, 9,5 metre kanat açıklığında ve 4,1 metre yüksekliğinde olduğu, 25 metrekarelik bir kanat alanına sahip bulunduğu aktarılıyor. Çeşitli kaynaklar, Hürjet’in manevra kabiliyeti ve farklı silah sistemlerine entegrasyon potansiyeline de dikkat çekiyor.
İspanyol Hava ve Uzay Kuvvetleri, bu uçakları özellikle pilot eğitiminde kullanmayı planlıyor. Hürjet’in, pilotların daha ileri seviyede eğitim almasını sağlamak amacıyla F-5 uçaklarının yerini alacağı bildiriliyor. İspanyol pilotlar temel eğitimlerini Pilatus PC-21 ile alırken, Hürjet bu süreci savaş uçağı performansına yakın bir deneyimle ileri seviyeye taşıyacak. Böylece F-18 veya Eurofighter Typhoon gibi yüksek maliyetli savaş uçaklarının eğitimlerde yıpranmasının önüne geçilmesi hedefleniyor.
Yetkililer, Hürjet’in Red Flag gibi uluslararası tatbikatlarda da “düşman uçağı” rolüyle (Red Air) kullanılabileceğine işaret ederken, uçağın bu rolü üstlenmeye teknik olarak uygun olduğunu ancak üst seviye jetlerin kapasitesine ulaşamayacağını belirtiyorlar.
