İki ülke arasındaki diplomatik kriz, İsveçli Gripen uçaklarıyla çözülüyor
İsveç’ten 2001 yılında imzalanan sözleşme kapsamında Gripen uçaklarını kiralayan Macaristan, 23 Şubat 2024’te imzalanan son sözleşme değişikliği ile Gripen filosunu toplam 18 uçağa çıkaracak.
Saab Başkanı ve Yönetim Kurulu Başkanı Micael Johansson, Macaristan Hükümeti ve savunma sanayi ile devam eden işbirliğine ilişkin iyimser düşüncelere sahip olduğunu dile getirerek, Gripen’in Macaristan’ın hava savunma yeteneklerine olan katkısını vurguladı.
Saab’ın Macaristan Hava Kuvvetleri için verdiği taahhüt, ülkedeki Gripen filosuna verdiği desteğin yanı sıra, daha fazla yükseltme ve yardım sunmaya hazır olduğunu gösteriyor. Böylece sözleşme uçak teslimatının ötesine geçiyor. Uçak sözleşmesine ek olarak, Saab ve Macaristan Savunma Bakanlığı, yüksek teknolojili endüstriyel işbirliğini ilerletmeyi ve savaş uçağı yeteneklerini geliştirmeyi amaçlayan bir Mutabakat Zaptı (MoU) imzaladı.
Bu işbirliğinin bir parçası olarak, Macaristan’da sanal gerçeklik (VR) teknolojileri için bir Mükemmeliyet Merkezi kurulmasına yönelik çabalar gösterilecek. Bu da savunma sektöründe yenileşmeye ve teknolojik gelişime odaklanan daha geniş bir ortaklığın ilk adımı olarak değerlendiriliyor.
Macaristan Başbakanı Viktor Orban ile İsveçli mevkidaşı Ulf Kristersson, Budapeşte’de bir araya geldi. Toplantı, İsveç’in NATO’ya katılımı konusunda, iki ülke arasında aylardır artan gerilimin gölgesinde yapıldı. Yapılan anlaşma, İsveç’in NATO üyeliğine ilişkin nihai oylama öncesinde gerçekleşti.
Tarafların Budapeşte’de anlaşmasının ardından Kristersson, “Gelişmiş savaş yeteneklerine ilişkin bu derinleştirilmiş işbirliğini, güçlü bir şekilde memnuniyetle karşılıyorum” dedi ve Gripen jetlerinin ülkenin gururu olduğunu ekledi. Orban da yeni savaş uçaklarının ülke yeteneklerini artıracağını, yurtdışı operasyonlarında Macaristan’ın rolünü güçlendireceğini söyledi. Anlaşma, Pazartesi günü Macaristan’ın İsveç’in NATO üyeliğini onaylamasının önünü açtı.
Bir ülkenin NATO’ya kabulü için tüm NATO üyelerinin oybirliği ile kabul etmesi gerekiyor. Macaristan, NATO içinde henüz İsveç’e destek vermeyen son ülke olarak biliniyor.
Macaristan ve İsveç arasındaki süreç oldukça inişli çıkışlı oldu. Yaklaşık 18 ay boyunca süren diplomatik trafik sürecinde, NATO ve AB ülkeleri Budapeşte yönetimine baskı uygularken ABD’den bir grup senatör Macaristan’ı ziyaret ederek blokaj olarak nitelendirdikleri tavrın son bulmasını istedi.
