Kremlin, Karadeniz’de kayıplar çoğaldıkça amiral değiştiriyor!
Rusya Savunma Bakanlığı ve Rus ordusu ile yakından ilişkili olan Telegram kanallarına göre, 2022 yılının sonbaharında Rusya’nın Karadeniz Filosu Komutanı Igor Osipov’un yerine gelen, Viktor Sokolov’un da görevden alındığını duyurdu. Amiral Sokolov’un yerine, Sergey Pinchuk getirildi.
Amiral Sokolov, görevden alınma haberlerinden önce, 25 Eylül 2023 tarihinde Kırım’ın Sivastopol şehrindeki filo karargâhına düzenlenen Storm Shadow seyir füzesi saldırısıyla gündeme geldi.
Saldırı sırasında amiralin, 34 deniz subayı ile birlikte öldürüldüğü bildirildi. Rusya Savunma Bakanlığı, Telegram’da yaptığı paylaşımda Sivastopol’deki karargâha yapılan saldırıyı duyururken: ‘’Füze saldırısının püskürtülmesi sırasında uçaksavar füzeleri beş füzeyi düşürdü’’ dedi.
Rus yetkililer ayrıca yarımadanın internet sağlayıcılarını hedef alan “benzeri görülmemiş” bir siber saldırıya uğradığını da bildirdi. Aynı hafta içinde Chkalovsky Hava Üssü’ne de sabotaj saldırısı gerçekleştirildi. Sabotaj neticesinde An-148 ile Il-20 uçağı ve Mi-28N helikopteri savaş dışı kaldı. Daha önce de Ukrayna ordusu, Rusya’nın Karadeniz Filosu karargâhına “Yengeç Tuzağı” adı verilen bir saldırı gerçekleştirdi.
Ancak Amiralin 25 Eylül saldırısı akabinde öldüğü bilgisi Kremlin tarafından reddedildi ve iki gün sonra Rus medyası tarafından, amiralin Rusya Savunma Bakanlığı üst düzey yönetim kurulu toplantısına video bağlantısıyla katıldığını gösteren videolar yayınlandı.
Amiral Sokolov, Rusya Karadeniz Filosunun amiral gemisi ve ünlü füze kruvazörü olan Moskova’nın batırılmasından sonra görevden alınan Igor Osipov’un yerine gelmişti ve 14 Ağustos 2022’den beri bu görevi sürdürmekteydi. Igor Osipov, Mayıs 2019’dan beri Rus filosuna liderlik ediyordu. Moskova’nın batırılması, Rusya’nın Karadeniz Filosu için stratejik bir kayıp olarak değerlendiriliyor.
Amiral Sokolov’un görevden alınma haberi, Project 775 Ropucha sınıfı büyük çıkarma gemisi olan Sezar Kunikov’un 14 Şubat 2024 tarihinde Ukraynalı insansız deniz aracı (İDA) saldırısıyla batırılışının ardından geldi. Görevden alınmasına dair yapılan değerlendirmelere göre Sokolov’un komutası altında filo kayıplarının artarak devam etmesi ve filodaki yaklaşık 80 gemiden neredeyse yarısının batarak ya da hasar alarak savaş dışında kalması görevinin sonunu getirdi.
Sokolov, Suriye’nin kuzeyine yönelik 2016 yılındaki Rus müdahalesi sırasında, uçak gemisi Amiral Kuznetsov ve muharebe kruvazörü Pyotr Velikiy gemilerine komuta etti.
Ukrayna ile Rusya arasındaki savaşın başlamasından bu yana Ukrayna, Rus donanmasına yönelik 27 tane başarılı saldırı gerçekleştirdi. Ukrayna Donanma Sözcüsü Dmytro Pletenchuk’a göre bu saldırılar, 25 geminin imhasına ve 15’inin hasar görmesine yol açtı.
Ukrayna, patlayıcı yüklü insansız hava ve deniz araçlarıyla, seyir füzeleriyle Rus donanmasına saldırılar düzenleyerek ülkenin dış ticareti için hayati bir öneme sahip olan Karadeniz’in batısını açık tutmaya çalışıyor.
Sokolov’un yerine gelen Amiral Sergey Pinchuk, Şubat 2022’de “Ukrayna’nın istikrarı ve güvenliğinin yanı sıra, Ukrayna’nın toprak bütünlüğünü, egemenliğini ve bağımsızlığını baltalayan, ülkeyi tehdit eden eylem ve politikaları aktif olarak desteklemek ve uygulamaktan sorumlu olduğu” gerekçesiyle Avrupa Birliği yaptırımlar listesine eklendi. Komutanlık görevine getirilmeden önce Karadeniz Filosu komutan yardımcılığı görevini yürütmekteydi.
Ukrayna tarafından gerçekleştirilen saldırıların sonucunda, Karadeniz’in batısını kontrol altında tutmak isteyen Moskova’nın bu amacı büyük ölçüde engellenmiş oluyor. Ancak Rusya’nın önemli limanları olan Feodosya ve Novorossiysk’i donanma için geliştirerek, daha önemli bir hale getirmesi ve elindeki gemileri yeniden organize etmesi ciddi bir tehdit olarak değerlendiriliyor.
Özellikle Sivastopol limanının Ukrayna saldırıları neticesinde önemini kaybetmesi, Novorossiysk limanı ile birlikte Abhazya’nın Oçamçire kıyı bölgesinin de Rus donanması için yeni bir alternatif olabileceği anlamına geliyor. Ancak bu bölgede kalıcı konuşlanma için altyapının hazırlanması için çok uzun bir süre gerekiyor ve kısa vadede böyle bir girişimin gerçekleşmesi mümkün görünmüyor.
Rusya’nın Karadeniz Filosundaki gemi sayısının saldırılar neticesinde azalması, Kırım’ın işgalden kurtulması için önemli bir gelişme sayılırken, Rusya’nın Kilo sınıfı denizaltılar, uçaklar ve insansız hava araçları ile mayın merkezli yeni bir saldırı stratejisini benimsemesi, Ukrayna ve müttefikleri için bir başka tehlike olarak değerlendiriliyor.
Uzun yıllar boyunca Karadeniz’de Türkiye ile sessiz bir rekabet içinde olan Rusya’nın verdiği kayıplar telafisi kısa sürede imkânsız olduğu için Karadeniz’deki üstünlüğün büyük oranda Türk Deniz Kuvvetlerine geçtiği de belirtiliyor. Örneğin Rus analist Sergey Mardan, Ukrayna ile savaşın başlamasından yaklaşık 9 ay sonra, katıldığı bir programda Türklerin Karadeniz’in hâkimi olduğunu itiraf etti. Mardan, “Kendimizi kandırmayalım. Türk Deniz Kuvvetleri, Rus Karadeniz Filosundan defalarca kat daha güçlü. Şu anda Türkler Karadeniz’in sahibidir. Sovyetler Birliği artık yok” dedi.
