Yapay zeka sektöründeki yatırımlar düşüşe geçiyor!
Son birkaç yıldır yapay zekanın büyüsüne kapılan yatırımcılar, bu alandan giderek soğumaya başladı. Stanford İnsan Merkezli Yapay Zeka Enstitüsü (HAI) ve piyasa istihbarat firması Quid’in ortak raporuna göre, yapay zekaya yapılan global yatırımlar 2023 yılında üst üste ikinci kez düşüş gösterdi. Yatırımlardaki bu düşüş, özellikle birleşme ve satın almalar ile özel yatırımlar aracılığıyla gerçekleşti.
2022 yılında 117,16 milyar dolar olan birleşme ve satın almalar, 2023’te 80,61 milyar dolara düştü. Özel yatırımlar da 103,4 milyar dolardan 95,99 milyar dolara gerileyerek yatırımcıların temkinli davrandığını ortaya koydu. Buna rağmen, bazı yapay zeka girişimleri hala dikkate değer yatırımlar çekmeyi başarıyor. Örneğin, Anthropic şirketi Amazon’dan büyük bir yatırım alırken, Microsoft 650 milyon dolar karşılığında Inflection AI’ın teknolojilerini satın aldı.
Anthropic şirketinin Amazon’dan yakın zamanda aldığı milyarlarca dolarlık yatırım ve Microsoft’un Inflection AI’ın üst düzey yeteneklerini (şirketin kendisini olmasa da) 650 milyon dolara satın alması gibi bazı yapay zeka girişimleri önemli miktarda yatırımlar almaya devam ediyor. Stanford HAI raporuna göre, 2023’te 1.812 yapay zeka girişimi, 2022’ye kıyasla %40,6’lık bir artışla, her zamankinden daha fazla yatırım alıyor.
Gartner analisti John-David Lovelock, yatırımların büyük oyuncular tarafından daha seçici bir şekilde yapıldığını belirtti. Yapay zeka pazarının dinamikleri değişirken, yatırımcıların da yeni duruma uyum sağlamaya çalıştığı gözlemleniyor. Thomvest Ventures’dan Umesh Padval, yavaşlayan yatırım temposunun, yapay zeka teknolojilerinin ölçeklendirilmesindeki zorluklardan kaynaklandığını ifade ediyor.
Thomvest Ventures’ın genel müdürü Umesh Padval, yapay zekaya yapılan genel yatırımın azalmasını beklenenden daha yavaş büyümeye bağlıyor. Padval, “Yapay zekanın bazıları teknik, bazıları pazara giriş olmak üzere, ele alınması ve tamamen üstesinden gelinmesi yıllar alacak zorluklarla kuşatılmış durumda” olduğunu söyleyerek yapay zekanın ilk büyük ölçekli dalgasının yerini gerçekliğe bıraktığını ifade ediyor.
Padval, “Yapay zeka yatırımlarındaki yavaşlama, hala yapay zeka evriminin ilk aşamalarında olduğumuzun ve sektörler arasında pratik olarak uygulandığının kabulünü yansıtıyor. Uzun vadeli pazar potansiyeli hala muazzam olsa da, başlangıçtaki coşku, gerçek dünya uygulamalarında yapay zeka teknolojilerini ölçeklendirmenin karmaşıklıkları ve zorlukları ile hafifledi. Bu, daha olgun ve seçici bir yatırım ortamına işaret ediyor” dedi.
Greylock ortağı Seth Rosenberg, yapay zeka alanında “bir grup yeni oyuncuyu” finanse etme konusunda daha az istekli olduğunu iddia ediyor. Rosenberg, “Bu döngünün ilk dönemlerinde çok yoğun sermaye gerektiren temel modellere çok fazla yatırım yapıldığını gördük. Yapay zeka uygulamaları ve aracıları için gereken sermaye, yapılan yatırımların diğer kısımlarında daha düşüktü. Bu durum mutlak dolar bazında fonlamanın düşmesinin nedeni olabilir” dedi.
Tola Capital’in ortaklarından Aaron Fleishman, yatırımcıların, yapay zeka girişimlerinin çok yüksek değerlemelerini haklı çıkarmak için “öngörülen üstel büyümeye” çok fazla güvendiklerinin farkına varıyor olabileceklerini söylüyor. 2022’nin sonlarında 1 milyar doların üzerinde değer biçilen yapay zeka şirketi Stability AI’ın 2023’te sadece 11 milyon dolar gelir elde ettiği ve işletme giderleri için 153 milyon dolar harcadığı bildirildi.
Özellikle 2022’nin sonlarında 1 milyar doların üzerinde değer biçilen yapay zeka şirketi Stability AI’ın 2023’te sadece 11 milyon dolar gelir elde etmesi ve 153 milyon dolar işletme gideri harcaması, sektördeki riskleri ve zorluklarını daha da belirginleştiriyor. Greylock ortağı Seth Rosenberg ise yeni oyunculara olan yatırım iştahının azaldığını, bu durumun fonlamaların azalmasına neden olduğunu belirtiyor.
Fleishman, “Stability AI gibi şirketlerin performans yörüngeleri, ileride ortaya çıkacak zorluklara işaret edebilir. Yatırımcıların yapay zeka yatırımlarını değerlendirmede bir yıl öncesine kıyasla daha bilinçli bir yaklaşımı var. Geçtiğimiz yıl içinde yapay zeka alanındaki bazı önemli girişimlerin hızlı yükselişi ve düşüşü, yatırımcıların yapay zeka değer zinciri ve yığın içindeki savunulabilirlik konusundaki anlayışlarını iyileştirme ve keskinleştirme ihtiyacını ortaya koydu” dedi.
Ancak Touring Capital’in kurucu ortağı Samir Kumar, patlama döneminin uzun sürmeyeceğini düşünüyor. Kumar, “Üretken yapay zekanın vaat edilen verimlilik kazanımlarını ölçekli olarak sağlayıp sağlamadığını ve yapay zeka ile entegre ürün ve hizmetler aracılığıyla üst düzey büyümeyi teşvik edip etmediğini yakında değerlendireceğiz” dedi. “Bu beklenen kilometre taşları karşılanmazsa ve öncelikle deneysel bir aşamada kalırsak, ‘deneysel çalışma oranlarından’ elde edilen gelirler sürdürülebilir açısından yıllık olarak yinelenen bir gelire dönüşmeyebilir” ifadelerini sözlerine ekledi.
Kumar’ın belirttiği gibi, aralarında Facebook ve Salesforce’un da bulunduğu Meritech Capital, TCV, General Atlantic ve Blackstone gibi birçok yüksek profilli risk sermayedarı şimdiye kadar üretken yapay zekadan uzak durduğu biliniyor. Üretken yapay zekanın en büyük müşterileri olan şirketler ise teknolojinin vaatlerine ve bunları yerine getirip getiremeyeceğine dair konularda şüpheci yaklaşıyor.
Boston Consulting Group’un yakın zamanda yaptığı bir çift ankette, katılımcıların yaklaşık yarısı üretken yapay zekanın önemli verimlilik artışları getirmesini beklemediklerini ve üretken yapay zeka destekli araçlardan kaynaklanan hatalardan ötürü karşılaşılan veri tehlikesi potansiyelinden endişe duyduklarını söyledi.
Padval, yapay zeka endüstrisinin aşırı yatırım coşkusunun düzeltilmesinin kaçınılmaz olduğunu ifade etti. “2024 yılında daha sürdürülebilir ve normalleştirilmiş bir büyüme temposuna geçeceğiz” diyen Padval, bu yılın geri kalanında da bu istikrarlı yatırım ritminin devam etmesini beklediğini belirtti. “Yatırım hızında zaman zaman ayarlamalar yapılacak olsa da, yapay zeka yatırımlarının genel yörüngesi sağlam ve sürdürülebilir büyüme için hazır” dedi.
