ABD’nin B-52’leri tekrar nükleer silah taşıyabilir!
ABD Kongresi, 2025 mali yılı savunma bütçesi görüşmelerinde ABD Hava Kuvvetleri envanterinde yer alan bazı B-52H bombardıman uçaklarına tekrar nükleer silah taşıma kapasitesi kazandırılmasına dair baskılarını sürdürüyor.
Kongreye göre 2 yıl sonra sona erecek olan Yeni Stratejik Silahların Azaltılması Anlaşması’nın ardından ABD Hava Kuvvetleri envanterinde bulunan tüm B-52H stratejik bombardıman uçaklarına nükleer silah taşıma kapasitesinin yeniden kazandırılması gerekiyor.
2025 Mali Yılı için yıllık savunma politikası tasarısının ve Ulusal Savunma Yetki Yasasının (NDAA) farklı versiyonları şu anda Temsilciler Meclisi ve Senato’da görüşülüyor. Nihai oylamaya sunulmadan önce uzlaştırılması gereken her iki yasa tasarısı da halihazırda ABD Hava Kuvvetleri’nin 76 B-52H bombardıman uçağından yaklaşık 30’unun nükleer kapasitesinin geri kazanılmasına ilişkin benzer hükümler içeriyor.
2011 yılında yürürlüğe giren Yeni Stratejik Silahların Azaltılması Anlaşması Şubat 2026’da sona erecek. Anlaşma stratejik füzelerin ve nükleer kapasiteli ağır bombardıman uçaklarının, toplam nükleer harp başlıklarının ve konuşlandırılmış veya konuşlandırılmamış fırlatıcıların sayısına katı sınırlamalar getiriyor.
ABD Hava Kuvvetleri bu sebeple B-52H bombardıman uçağı filosunun bir kısmının nükleer silah taşıma kapasitesini devre dışı bırakarak konvansiyonel saldırı araçlarına dönüştürmüştü.
Ancak anlaşma şartlarına uygunluğu belirleme için uçakları inceleyen Rus yetkililere göre uçaklarda yapılan değişiklikler oldukça sınırlı ve nükleer silah yeteneğinin potansiyel olarak kolayca geri kazanılabilir.
Halihazırda B-52H uçakları tarafından kullanılan ve nükleer harp başlığı taşıyabilen tek mühimmat olan AGM-86B füzelerinin önümüzdeki yıllarda Raytheon tarafından geliştirilmesine devam eden AGM-181 LRSO seyir füzeleri ile değiştirileceği ifade ediliyor.
Yeni Stratejik Silahların Azaltılması Anlaşması’nın olası sonunun tüm B-52 filosunun nükleer kapasitesini geri kazanma olasılığının çok ötesinde, yeni bir nükleer silahlanma yarışına ilişkin endişelere yol açtığı belirtiliyor. Kongre’nin B-52H uçaklarına ek olarak yeni bir denizaltıdan fırlatılan balistik füze geliştirilmesi ve ABD Hava Kuvvetlerinin gelecekteki LGM-35A Sentinel kıtalararası balistik füzelerinin (ICBM) birden fazla savaş başlığı ile donatılması konusunda baskılarını sürdürdüğü aktarılıyor.
ABD Hava Kuvvetleri tarafından işletilen mevcut LGM-30G Minuteman III kıtalararası balistik füzeleri Rusya ile yapılan silah kontrol anlaşmaları nedeniyle şu anda yalnızca tek bir savaş başlığı ile donatılıyor.
ABD nükleer silah platformlarını modernize etmeyi planlıyor
ABD Savunma Bakanlığı Uzay Politikasından sorumlu Savunma Bakan Yardımcısı John Plumb 5 Nisan 2024 tarihinde gazetecilere yaptığı açıklamada, ABD Savunma Bakanlığı ve ABD Silahlı Kuvvetlerinin nükleer caydırıcılığın 3 ayağını oluşturun balistik füze denizaltıları, kıtalararası balistik füzeler ve stratejik bombardıman uçaklarını modernleştirmekte kararlı olduğunu ancak bazı projelerdeki gecikmeler nedeniyle mevcut platformların ömrünü uzatmak için bazı adımlar atmak zorunda kalabileceğini söyledi.
John Plumb açıklamasında, “Savunma Bakanlığı üçlü nükleer caydırıcılığı modernize etmek amacıyla yeni projeleri yürütmekte kararlı ancak ilk Columbia sınıfı denizaltının inşaatının programın en az bir yıl gerisinde kalması ve LGM-35A Sentinel kıtalararası balistik füzesinin ilk uçuşunun iki yıl gecikmesi nedeniyle, bakanlık eski Ohio sınıfı balistik füze denizaltılarını ve LGM-30G Minuteman III kıtalararası balistik füzelerini olası bir saldırıya yanıt vermeye nasıl hazır tutacağını tartışıyor.” dedi.
Plump, Savunma Bakanlığının eski sistemlerden modern sistemlere geçişin nasıl yönetileceği ve aynı zamanda bütçeyi zorlamayan veya nükleer komplekslerin altyapı kapasitesini aşmayan, bu sorunu çözmeye yardımcı olabilecek diğer kuvvet duruşu değişikliklerinin neler olabileceğini de incelediğini belirtti.
Bununla birlikte, ABD Hava Kuvvetleri tarafından yeni nesil bir kıtalararası balistik füze geliştirilmesi taahhüt edilmeden önce değerlendirilen LGM-30G Minuteman III programının hizmet ömrünün uzatılmasının masada olmadığını söyleyen Plumb, hangi özel seçeneklerin modernizasyon değerlendirilmeleri arasında bulundurulduğunu açıklamayı reddetti.
LGM-30G Minuteman III kıtalararası balistik füzelerinin yerini alması için Northrop Grumman ana yükleniciliğinde yürütülen LGM-35A Sentinel kıtalararası balistik füze programı artan geliştirme maliyetleri ve bütçenin öngörülen miktarların çok üzerine çıkması nedeniyle ABD Kongresi’nin radarına takılmıştı.
Mevcut ABD yasaları gereğince bir savunma projesinde bütçe ve planlanan maliyetlerin yüzde 25 oranından daha fazla aşılması durumda projenin ABD Kongresi ve ABD Savunma Bakanlı Ofisi (OSD) tarafından incelenmesi ve iki kurumdan da onay alması gerekiyor.
2020 yılında ABD Hava Kuvvetleri ve Northrop Grumman arasında LGM-35A Sentinel kıtalararası balistik füzesinin geliştirilmesi için 13,3 milyar dolar değerinde bir sözleşme imzalanmış, programın toplam geliştirme maliyetinin ise 96 milyar dolar olması öngörülmüştü. Ancak geçtiğimiz ocak ayında ABD Hava Kuvvetleri Sözcülüğünden yapılan açıklamada:
“Mevcut sözleşme kapsamındaki çalışmalar ABD Savunma Bakanlığı Ofisi, LGM-35A Sentinel programına ilişkin incelemesini tamamlayana kadar devam edecek. Proje güçlü bir nükleer caydırıcılığı sürdürmek, ulusumuzu ve müttefiklerimizi nükleer bir saldırıdan korumak açısından kritik öneme sahiptir.” denildi.
2020 yılında imzalanan sözleşmede üretilecek füzelerin birim maliyetinin 118 milyon dolar olması hedeflenmişti ancak ABD Hava Kuvvetleri tarafından yapılan açıklamaya göre projede planlanan birim maliyeti yüzde 37 oranında artarak 162 milyon dolara yükseldi. Toplam geliştirme maliyetlerinin de 131 milyar dolara çıktığı ifade edildi.
Daha önceki yıllarda kongre tarafından onaylanan bütçe belgelerine göre halihazırda yürütülmekte olan LGM-35A Sentinel kıtalararası balistik füze programının ilk uçuş testinin Aralık 2023’te gerçekleştirilmesi planlanıyordu ancak 2023 yılının Şubat ayında açıklama yapan ABD Hava Kuvvetleri Sözcüsü testin ertelendiğini duyurmuştu.
Geçtiğimiz günlerde ABD Kongresi tarafından onaylanan 2024 ve 2025 mali yılı savunma bütçesi belgelerine göre 2024 ve 2025 mali yılları içerisinde LGM-35A Sentinel kıtalararası balistik füzesinin ilk uçuş testinin gerçekleştirilmesi planlanmıyor. Bu nedenle ilk uçuş testinin 2026 Şubat ayından önce gerçekleştirilmesi beklenmiyor. Bu nedenle ABD Savunma Bakanlığı projedeki gecikme yüzünden ortaya çıkabilecek nükleer caydırıcılık zafiyetini giderecek yeni adımlar atmak için çalışıyor.
ABD Donanmasının projelerinde 1 yıl ile 3 yıl arasında gecikmeler yaşanıyor
ABD Deniz Kuvvetleri tarafından geçtiğimiz günlerde paylaşılan rapora göre ABD Donanması için yürütülen birçok büyük platform projesinde ciddi gecikmeler yaşanıyor.
Constellation sınıfı güdümlü füze firkateyni projesinde 36 ay, Ohio sınıfı balistik füze denizaltılarının yerini alması beklenen Columbia sınıfı balistik füze denizaltıların ilk gemisinde 12 ila 16 ay, Virginia Block IV ve Virginia Block V sınıfı nükleer saldırı denizaltılarının inşaatlarında 24 ila 36 ay, Gerald R. Ford sınıfı uçak gemisi USS Enterprise’ın (CVN-80) inşasında ise 18 ila 26 aylık gecikmelerin yaşanmasının beklenildiği ifade edildi.
Raporda Columbia sınıfı balistik füze denizaltılarının ilk gemisi olan USS District of Columbia (SSBN-826) denizaltısının teslimatında en az bir yıllık bir gecikmenin beklenildiği belirtildi. Projeye göre ilk denizaltının Ekim 2027 tarihinde ABD Deniz Kuvvetlerine teslim edilmesi hedefleniyordu ancak mevcut gecikmelere göre ilk geminin tesliminin Ekim 2028 veya 2029 yılının başlarında gerçekleşmesi bekleniyor.
Gecikmelerin ana sebebi olarak endüstriyel tedarik sorunları ve kalifiye personel bulma zorlukları gösterildi.
