Türk Savunma Sanayii ürünleri, Brezilya’daki LAAD 2025’te öne çıkan unsurlardan biri oldu.
Sergilenen stantların büyüklüğü ve çeşitliliği, sunulan ürün, hizmet ve teknolojilerin zenginliği ile yalnızca kıtanın en büyük pazarı olan Brezilya’yla değil, savaş uçakları, savaş gemileri ve zırhlı araçlar gibi birçok askeri ekipmanını yenileme sürecindeki diğer Güney Amerika ülkeleriyle de yapılan veya yürütülen birçok iş anlaşması dikkat çekti.
İspanya merkezli Infodefensa, Brezilya’nın çok sayıda Türk savunma sanayii ürününe olan ilgisini dikkat çekti ve olası iş birlikleri değerlendirdi.
Hava Araçları
Fuarın resmi açılışından önceki ilk tören, Türkiye ve Brezilya hükümetlerinden üst düzey yetkililer ile Brezilyalı Embraer ve TUSAŞ arasında gerçekleşti.
Anlaşma, TUSAŞ’ın Embraer’in E2 E-Jet ticari jet hattına yatırım yapmasını içeriyor. Bu sayede TAI, bu bölgesel yolcu jetlerinin küresel tedarik zincirine katılmak ve sanayi kapasitesini artırmak istiyor.
Savunma sektöründe ise bu anlaşma, Embraer’in çift motorlu askeri nakliye uçağı KC-390 Millennium’un Türkiye tarafından sipariş edilmesine ve Türkiye’de üretimine imkân tanıyabilir. Öte yandan Brezilya, Baykar’ın yerli üretim başarılı insansız hava araçlarıyla ilgileniyor. Bu araçlar arasında stealth jet motorlu muharip insansız uçak Bayraktar Kızılelma, çift motorlu SİHA’sı Bayraktar Akıncı, MALE sınıfı Bayraktar TB2 bulunuyor. TB2, Suriye ve Ukrayna gibi farklı savaş sahalarında başarısını kanıtladı.
Brezilya’nın, Türkiye’nin geliştirmekte olduğu beşinci nesil savaş uçağı KAAN ve Brezilyalı Akaer’in geliştirme sürecine katıldığı eğitim uçağı Hürjet programlarına da ileride katılma ihtimali var. Hürjet kısa süre önce İspanya tarafından Hava Kuvvetleri’ni yeniden donatmak üzere seçildi.
Bu iş birliğinin, halihazırda Brezilya için 36 adet Gripen E/F savaş uçağı üreten Gripen BR Programı’nı etkilemeyeceği, üretilecek uçak sayısının artırılması için görüşmelerin sürdüğü belirtiliyor.
Zırhlı Araçlar ve Makineli Tüfekler
Türk şirketlerinin güçlü bir giriş yaptığı alanlardan biri de zırhlı araç sektörü oldu. Özellikle Brezilya pazarı burada önemli. Brezilya ordusu, yerli üretim yeni zırhlı muharebe araçları ve 50 ton ağırlığa kadar çıkabilen yeni orta sınıf muharebe araçları edinmeyi planlıyor.
Her iki araç da aynı otomotiv platformunu (şasi ve güç aktarma organları) kullanacak şekilde tasarlanacak. MMBT (Orta Ana Muharebe Tankı) için açılacak ihalede, İtalyan Leonardo firmasının Centauro II aracında kullanılan Hitfact MKII kulesini içeren tekliflere öncelik verilecek.
Brezilya Donanması Deniz Piyade Birliği de zırhlı filosunu yenilemek istiyor. Ancak paletli mi yoksa tekerlekli mi olacağı yönündeki konsept tartışmaları, yeni savaş aracının seçiminde belirleyici olacak. Çünkü mevcut Kurrassier SK-105A2S araçları oldukça yıpranmış durumda ve operasyonel kullanılabilirlikleri düşük.
Türk savunma sanayii şirketlerinden Aselsan, Güney Amerika’da ilk sözleşmesini Şili ile imzaladı. Şili, Leopard 2A4 tanklarını modernize etmek için Aselsan’ı tercih etti. Şirket bu amaçla Santiago’da bir ofis açtı.
Aselsan, 2025 itibarıyla Latin Amerika pazarına hava-yer ve kara-kara güdümlü mühimmatlar, deniz muharebe sistemleri, gelişmiş IR/lazer/termal sensörler, kamu güvenliği ürün ve teknolojileri sunarak girecek. Aynı zamanda teknoloji transferi ve yerli üretimi de içeren bölgesel iş birliklerine açık olacak.
Kara, hava ve deniz platformlarının modernizasyonu da Aselsan’ın bölgede fırsat gördüğü diğer alanlar arasında.
Otokar’ın 120 mm Tulpar tankı ve FNSS’nin 105 mm Kaplan teklifleri, Latin Amerika’da genelde Avrupa ya da ABD yapımı eski ve teknolojik olarak geri kalmış ürünleri kullanan ülkelerde büyük ilgi uyandırdı.
Ayrıca, Türkiye’nin savunma sanayindeki ilk büyük Brezilya sözleşmesi de gerçekleşti. Brezilya ordusu, Samsun Yurt Savunma Sanayi (Canik) firmasından 200 adet M2HB QCB ağır makineli tüfek satın aldı. Bu tüfekler, Guaraní 6×6 ve Guaicurus 4×4 gibi zırhlı araçların manuel ve uzaktan komutalı silah istasyonlarına entegre edilecek.
3,1 milyon dolarlık sözleşme, Brezilya Ordusu’nun Washington’daki komisyonu (CEBW) aracılığıyla imzalandı.
Füzeler ve Devriye Gemileri
Brezilyalı Siatt firması ile Kale Jet Motorları arasında, 200 km menzile sahip Mansup-ER füzelerinin ilk prototipleri için KTJ-3200 mikro turbojet motorlarının tedariki konusunda yapılan anlaşma, Brezilya Donanması için önemli bir ilerleme olarak değerlendirildi. Bu füzeler 2026 yılının ilk çeyreğinde test edilmeye başlanacak.
Böylece, Brezilya Donanması Niterói ve Tamandaré sınıfı gemilerini iki farklı yüzeyden-yüzeye füze ile donatabilecek: 70 km menzilli standart Mansup ve 200+ km menzilli Mansup-ER.
Kısa vadede Brezilya deniz kuvvetlerinin, ülkede üretilecek 11 yeni 500 tonluk açık deniz devriye gemisi siparişi vermesi bekleniyor. Bu gemilerin donatılması için Aselsan’ın denizcilik ürün yelpazesi büyük bir fırsat oluşturuyor. Özellikle Mayın Harbi / Mayın Karşı Tedbirleri versiyonunun ilk gövdesinin 2031’de teslim edilmesi planlanıyor.
