The Insider’ın yayınladığı yeni bir araştırmaya göre, uluslararası yaptırımlara ve İsrail’in tarafsızlığını ilan etmesine rağmen İsrail yapımı metal işleme aletleri Rusya’nın savunma sektörüne akmaya devam ediyor.
Gümrük verileri ve şirket açıklamaları, Rusya’nın yalnızca 2024 yılında, çoğunlukla Çin ve Özbekistan’daki aracılar aracılığıyla, İsrailli şirketlerden 10 milyon dolardan fazla değerinde yüksek hassasiyetli kesme aletleri ithal ettiğini ortaya koydu.
Matkaplar, frezeler ve metal seramikler ile süper sert alaşımlardan yapılmış hassas aletler gibi ekipmanlar, füze, havacılık ve radar üretimi yapan Rus savunma şirketleri tarafından yaygın olarak kullanılıyor.
En büyük tedarikçi, merkezi ABD’de bulunan International Metalworking Companies (IMC) grubunun bir parçası olan önde gelen bir İsrail üreticisi olan ISCAR. ISCAR aletleri modern CNC makineleriyle uyumlu ve yüksek hassasiyetli üretimde kritik öneme sahip.
Habere göre, ISCAR’ın Rusya’daki iştiraklerinin çoğunun ya faaliyette olmadığı ya da gelir bildirmediği resmi kayıtlara rağmen, 2024 yılında Rusya’ya 4 milyon doların üzerinde değerde ISCAR ürünü ithal edildi.
ISCAR’ın parçaları Rusya’ya öncelikle belirsiz Çin şirketleri ve Özbekistan’daki bir firma aracılığıyla ulaştı. Geçmişte, ISCAR’ın ürünleri NPO Bazalt, Beriev Aircraft Company ve Sokol Aviation Plant gibi savunma üreticileri tarafından tedarik edildi.
Bunun yanında Alman NEUMO Ehrenberg Group’a bağlı bir diğer İsrail markası olan Vargus’un 2024’te Rusya’ya yaklaşık 3 milyon dolar değerinde parça gönderdiği bildirildi. Bu parçalar, PJSC UEC-Kuznetsov, Proton-PM ve İran’a ihraç edilen Su-35 savaş uçaklarını monte eden Sukhoy şirketi de dahil olmak üzere önemli savunma yüklenicileri tarafından kullanıldı.
The Insider’ın araştırmasına göre, S-400 ve S-500 hava savunma sistemlerinin son montajından sorumlu olan “70 Yıllık Zafer” fabrikası, Vargus aletlerini de tedarik etti.
Şirket temsilcileri dağıtım zincirleri üzerinde sınırlı denetime sahip olduklarını iddia etti. Vargus’un Satış ve Pazarlama Başkan Yardımcısı Baruch Bux, “Aletlerimiz dünya çapında binlerce bayi aracılığıyla satılıyor. Her zaman nerede sonlandıklarını bilmiyoruz.” dedi.
Carmex Precision Tools Ltd ayrıca 2024 yılında Rusya’ya yaklaşık 2 milyon dolar değerinde kesici aletler tedarik etti. Bunlar öncelikle geliri 2022 ile 2023 arasında üç katından fazla artan bir firma olan Standard Tools LLC tarafından satın alındı. Carmex’in önceki müşterileri arasında OKB Fakel ve Energia Rocket and Space Corporation vardı. Carmex’ten Rusya’ya yapılan doğrudan sevkiyatlar gümrük belgelerinde kaydedildi.
Başka bir İsrailli üretici olan EROJET, çoğunlukla helikopter üretim sektörüyle bağlantılı bir Rus firması aracılığıyla yaklaşık 0,5 milyon dolarlık kesici alet ihraç etti. CEO’su Shagiv Shafir’e göre, parçalar “askeri amaçlı olmasa da çeşitli amaçlar için kullanılabilir” ve şirket son kullanıcıları takip etmiyor.
2024’te Rusya’ya ithal edilen İsrail takımlarının yalnızca yaklaşık yarısı doğrudan İsrail’den geldi. Geri kalanı Çin ve Özbekistan üzerinden yönlendirildi. Özellikle, Özbek şirketi Techproject, ISCAR ürünlerini Rus ithalatçı Resursprofi’ye iletmekle meşgul.
The Insider’a göre bu aracılar, Rus savunma üreticilerinin Batı sınıfı araçlara sürekli erişimini sağlayarak denetimlerden kaçınmada önemli bir rol oynadı.
Şirket temsilcilerinin inkarlarına rağmen raporda, bu tedarik zincirlerinin yaptırımlarda devam eden boşlukları yansıttığı ve yaptırım uygulanan endüstrilerin üçüncü ülkeler yoluyla kritik teknolojilere erişmesine olanak sağladığı sonucuna varıldı.