Dünyada önde gelen İHA’lardan biri olarak bilinen MQ-9 Reaper, “Hunter-killer” olarak da bilinen İHA, kullanıcı ülkeler tarafından özellikle terörle mücadele operasyonlarında etkin bir şekilde kullanılıyor.
MQ-9 Reaper, ABD’de geliştirilmiş ve birçok ülke tarafından kullanılan bir İHA’dır. Bazı kaynaklarda “Predator B” olarak da tabir edilen bu İHA, hem keşif hem de saldırı görevlerinde kullanılmak üzere tasarlanmıştır.
MQ-9 Reaper İHA nasıl ortaya çıktı?
MQ-9 Reaper’ın kökenleri, 1990’ların ortalarında geliştirilen MQ-1 Predator İHA’ya dayanır. MQ-1 Predator, öncelikle istihbarat, gözetleme ve keşif (ISR) amaçlı geliştirilmişti. Ancak, 2001 yılında Hellfire füzeleriyle silahlandırılarak, insansız saldırı görevlerinde de kullanılmaya başlandı. Bu gelişmeler, daha büyük, daha hızlı ve daha güçlü bir İHA ihtiyacını doğurdu.
General Atomics, MQ-1 Predator’ın başarısının ardından, Predator’ın daha gelişmiş bir versiyonunu geliştirmek için çalışmalar başlattı. Bu yeni model, Predator B, yani MQ-9 Reaper olarak adlandırıldı. Reaper, Predator’dan daha büyük, daha güçlü motorlu ve daha fazla silah kapasitesine sahip olacak şekilde tasarlandı.
MQ-9 Reaper İHA ilk ne zaman uçtu?
MQ-9 Reaper’ın ilk uçuşu 2 Şubat 2001’de gerçekleştirildi. Bu uçuş, General Atomics’in Kaliforniya’daki tesislerinde yapıldı ve İHA’nın temel uçuş performansının test edilmesine olanak tanıdı. 2003 yılında MQ-9 Reaper, Amerika Birleşik Devletleri Hava Kuvvetleri tarafından operasyonel olarak kullanılmaya başlandı. İlk olarak Afganistan ve Irak’taki askeri operasyonlarda görev aldı. Reaper, hem istihbarat toplama hem de doğrudan saldırı görevlerinde etkin bir şekilde kullanıldı.
MQ-9 Reaper İHA ilk ne zaman kullanıldı?
MQ-9 Reaper, Amerika Birleşik Devletleri Hava Kuvvetleri envanterine 2007 yılında resmi olarak girdi. Bu tarihten itibaren, Reaper, global terörle mücadele operasyonlarında önemli bir rol oynadı. Sonraki yıllarda da Afganistan, Irak, Pakistan, Suriye ve Yemen gibi bölgelerde aktif olarak kullanıldı.
MQ-9 Reaper İHA hangi ülkeler tarafından kullanılıyor?
MQ-9 Reaper, sadece Amerika Birleşik Devletleri tarafından değil, İngiltere, Fransa, İtalya, Hollanda ve İspanya gibi NATO müttefikleri de Reaper’ı kendi askeri operasyonlarında kullanılıyor. Bu ülkeler, Reaper’ı hem gözetleme hem de saldırı amaçlı olarak satın almıştır. Hindistan, Almanya ve Avusturalya da bu İHA’yı envanterine katmak için çalışmalar yürütüyor. Kanada ise İHA’nın daha da geliştirilmesini isteyerek siparişini 2028 yılına erteledi. Yunanistan ise ülkede görev yapan ABD’ye ait MQ-9 İHA’larının konuşlandırılmasına ilişkin anlaşmayı bir yıl daha uzattı.
MQ-9 Reaper özellikleri
Genel Özellikler:
- Kanat Açıklığı: 20,1 metre (66 ft).
- Uzunluk: 11 metre (36 ft).
- Yükseklik: 3,8 metre (12.5 ft).
- Maksimum Kalkış Ağırlığı: 4,760 kg (10,494 lb).
- Motor: Honeywell TPE331-10 turboprop motor, 900 beygir gücü (shaft horsepower, shp).
Performans:
- Maksimum Hız: 482 km/s (300 mph, 260 knots).
- Seyir Hızı: 313 km/s (195 mph, 170 knots).
- Uçuş Süresi: 27 saate kadar (görev profiline bağlı olarak).
- Maksimum Operasyon İrtifası: 50,000 feet (15,240 metre).
- Menzil: Yaklaşık 1,850 km (1,150 mil, 1,000 deniz mili).
- Faydalı Yük Kapasitesi: Toplamda 1,746 kg (3,850 lb), bunun 1,361 kg’ı (3,000 lb) harici yükler için.
Silahlar:
- AGM-114 Hellfire füzeleri (4-16 adet)
- GBU-12 Paveway II lazer güdümlü bombalar (2 adet)
- GBU-38 JDAM (Joint Direct Attack Munition)
Sensör ve Gözetleme Sistemleri:
- AN/DAS-1 MTS-B çok spektral hedefleme sistemi (elektro-optik/kızılötesi)
- Lynx SAR (Sentetik Açıklıklı Radar)
- Gelişmiş sinyal istihbarat sistemleri
MQ-9 Reaper varyantları nelerdir?
-
MQ-9A Reaper
- MQ-9A, Reaper’ın orijinal ve en yaygın kullanılan versiyonudur. İstihbarat, gözetleme, keşif (ISR) ve saldırı görevleri için optimize edilmiştir. Bu model, hem ABD Hava Kuvvetleri hem de diğer müttefik ülkeler tarafından kullanılmaktadır.
-
MQ-9B SkyGuardian/SeaGuardian
- MQ-9B SkyGuardian:
- Bu varyant, sivil hava sahasında güvenli bir şekilde uçabilmesi için geliştirilmiş bir versiyondur. ICAO (Uluslararası Sivil Havacılık Örgütü) standartlarına uygun olarak tasarlanmış olup, daha uzun menzil ve daha fazla otonomiye sahiptir.
- MQ-9B SeaGuardian:
- Denizcilik gözetleme ve devriye görevleri için özelleştirilmiş bir MQ-9B varyantıdır. Radar sistemleri, denizaltı tespiti ve izleme ekipmanları ile donatılmıştır. Deniz operasyonlarında kullanılan bir İHA’dır.
-
MQ-9 Reaper ER (Extended Range)
- MQ-9 Reaper ER, uzun menzilli operasyonlar için tasarlanmış bir varyanttır. Bu modelde, ek yakıt tankları ve aerodinamik iyileştirmelerle uçuş süresi ve menzil artırılmıştır. Yaklaşık 42 saate kadar uçuş süresi sağlanabilir. MQ-9 Reaper ER, gelişmiş ISR sensörleri ve iletişim sistemleriyle donatılmıştır, bu da onu uzun süreli gözetleme görevlerinde daha etkili kılar.
-
MQ-9B Protector
- Bu varyant, Birleşik Krallık Kraliyet Hava Kuvvetleri (RAF) için özel olarak geliştirilmiştir. SkyGuardian’ın bir türevi olan bu model, İngiltere’nin ihtiyaçlarına göre özelleştirilmiştir ve geniş kapsamlı ISR görevlerinde kullanılmaktadır.
-
MQ-9A Big Wing
- MQ-9A Big Wing, daha geniş bir kanat açıklığına sahip bir varyanttır. Bu tasarım, daha fazla yakıt taşımasına olanak tanır, böylece uçuş süresi ve menzil artar. Ayrıca, bu modelde gelişmiş radar ve sensör entegrasyonu bulunur.
-
MQ-9 Reaper Block 5
- Block 5 varyantı, daha gelişmiş motorlar, güç sistemleri, iletişim ve veri bağlantı sistemleri ile donatılmıştır. Bu yükseltmeler, İHA’nın genel performansını ve operasyonel kapasitesini artırır. Block 5, daha yüksek yük kapasitesi ve daha hızlı veri aktarımı sunar.
-
Avenger (Predator C)
- Avenger, Reaper’ın bir türevi olarak geliştirilen jet motorlu bir insansız hava aracıdır. Daha yüksek hız ve yük taşıma kapasitesine sahiptir. Avenger, Reaper’ın turbo-prop motorlu versiyonlarından farklı olarak daha gizli operasyonlar için optimize edilmiştir.
-
MQ-9A Block 1+
- Bu varyant, Block 1 modelinin geliştirilmiş bir versiyonudur. Daha iyi aviyonik sistemler, daha hızlı veri bağlantıları ve gelişmiş sensör entegrasyonuna sahiptir. Bu model, özellikle iletişim ve ISR kapasitelerini artırmaya yönelik geliştirilmiştir.
