Rusya – Ukrayna savaşı tüm hızıyla devam ederken, taraflar birbirine üstün gelmek için teknolojik araçlardan sonuna kadar istifade ediyor. Savaşa damgasını vuran İnsansız Hava Aracı (İHA) kullanımının yanı sıra son aylarda İnsansız Kara Aracı (İKA) kullanımı da ön plana çıkmaya başladı.
Savaşın ilk aylarında genellikle karadan keşif ve mayınlama faaliyetleri için kullanılan İKA’lar, artık çeşitli savaş taktikleri içinde kendine bir yer edinmiş durumdadır. Örneğin Ruslar tarafından paylaşılan savaş videolarından birinde, bir İKA’nın savaş alanına nasıl sis perdesi çektiği gösterildi.
Söz konusu videoda İKA’nın şasisinin üst kısmına bir çerçeve yerleştirilmiş ve onun üstüne de el yapımı bir duman kapsülü monte edilmiş. Tanksavar mayını gövdesine benzer bu kapsülün içinde, yüksek yoğunluklu bir gazın yakıldığı görülüyor.
⚡️🇷🇺Russian drone can lay down smoke screens: pic.twitter.com/Iqt3AVvljw
— SIMPLICIUS Ѱ (@simpatico771) June 24, 2024
Savaş alanlarında zaman zaman cephe hattını örtmek ve taktik değiştirmek maksadıyla beyaz renkli dumanlar kullanılıyor. Ancak bu videoda önce beyaz olarak çıkan duman, daha sonra siyah renge dönüşüyor.
Günümüzde ordular tarafından sis perdeleri oluşturmak için çeşitli bileşikler kullanılır. Bunlardan en çok kullanılanı, heksakloroetan adlı kimyasaldır. [HC]. Heksakloroetan, yandığında kalın, yoğun siyah bir duman üreten beyaz kristal bir katıdır. Bu duman, görüşün engellenmesinde son derece etkilidir ve birlik hareketlerini, teçhizatını ve diğer faaliyetleri düşman gözleminden gizlemek için kolayca kullanılabilir.
Heksakloroetan tarafından üretilen siyah duman esas olarak karbon parçacıklarından oluşur. Bu parçacıklar ışığı emme ve dağıtma konusunda etkilidir. Bu da dumanın özellikle opak renkte olmasını sağlar ve arka planın görülmesini zorlaştırır. Duman üreten karışımlarda hekzakloroetanın yanı sıra çinko klorür ve alüminyum klorür gibi diğer bileşikler de kullanılabilir.
Hekzakloroetan bazlı sis perdeleri, oldukça etkili olsa da bazı riskleri de beraberinde getiriyor. Heksakloroetanın yanması, hidroklorik asit ve fosgen gazı dahil olmak üzere, hem konuşlandırılan kuvvetler hem de düşman için sağlık açısından tehlike oluşturabilecek toksik yan ürünler üretebilir. Bu da kimyasal savaşın kapısını aralayan bir unsur olarak değerlendirilebilir.
Genellikle düz ve bitki örtüsünün zayıf olduğu arazilerde tercih edilen sis perdesi araçları, Rus ordusunun temel unsurlarından biri olarak günümüzde varlığını korumaya devam ediyor. Kamyon şasesine monte edilen TDM-2K duman araçları, piyadelerin ve tankların hareketlerini gizlemek maksadıyla, yoğun sis perdelerinin oluşturulması için kullanılıyor.
TDM-2K duman makineleri, dört saat boyunca cephe hattını sürekli olarak gizleyen bir sis perdesi üretebilir. İnsanlara ve hayvanlara zararsız olduğu iddia edilen sis perdesi, kilometrelerce kalın bir tabaka halinde yayılarak düşmanın görsel keşif faaliyetlerini aksatmaya yardımcı olur. Makineler, cephe hattında önceden seçilen bölgeye konuşlandırılır ve ardından RPZ-8h adlı duman alanı komuta ve kontrol ekipmanı ile 7 km’ye kadar uzaktan yönlendirilir.
Savaşın diğer tarafı olan Ukraynalılar da savaş dışı kalmış tanklardan sökülen 81 milimetrelik sis bombası fırlatıcılarını, İKA’lara monte ederek cephe hattında kullanıyor.
