Türkiye ile Endonezya arasındaki protokol doğrultusunda, 11. Hava Ulaştırma Ana Üs Komutanlığı’nda HAVELSAN’ın geliştirdiği CN-235 hafif nakliye uçağı simülatöründe eğitim alan Endonezyalı Pilot Binbaşı Yoga Wiwit Retnanto, HAVELSAN’ın simülasyon teknolojilerini yerinde gördü ve teknolojilerimizden övgüyle bahsetti.
HAVELSAN dergisine özel açıklamalarda bulunan Endonezyalı Pilot Binbaşı Yoga Wiwit Retnanto, “Aslında bu, 2017’den beri eğitim için Türkiye’ye dördüncü gelişim. CN-235 simülatörü için burada bulunmuştum. Bu simülatör programının bizim için iyi olduğu kanısındayım. Endonezya olarak yapmamız gereken şey, sistemimiz için tekrar bir el kitabı hazırlamak. Daha sonra, normal ve anormal acil durum sistemimizi yenilememiz gerekir. Çünkü, burada aynı türde CN-235’imiz var. Bu sebeple geçmişte ya da birkaç sene önce karşılaştığımız bütün problemleri ele almamız ve aşmamız bizim açımızdan çok önemli ve faydalı. Takip etmemiz gereken bir müfredatımız, ders planımız var.” diye konuştu.
“Uçağı nasıl idare edebileceğimizi hissetmek çok önemli”
Her yıl iki saatlik acil durum sistemi ve acil durum uçuşları olduğunu dile getiren Binbaşı Retnanto, “Önce simülatörde eğitim alıp daha sonra uçakta uygulama yapmamız bizim için çok faydalı oluyor. Bu sadece simülasyon için olup gerçek hayat acil durumları için değil. Ancak, Türkiye’de simülatörde gerçek olanı da uygulayabiliyoruz. Bu sebeple simülasyon üzerinden uçakta bunu yapmaktansa, gerçek hayatta basıncın nasıl olduğunu hissetmek, uçağı nasıl idare edebileceğimizi hissetmek çok önemli. Bence bu farklı bir şey.” ifadelerini kullandı.
HAVELSAN’a ilk kez geldiğini dile getiren Binbaşı Retnanto “Askeri savunma sanayisi konusunda ve Airbus A320, F-16 simülatörü, KT-1B ve diğer simülatörlerle deneyimim var. HAVELSAN’ın alanında çok iyi olduğunu düşünüyorum. Bazı çok gelişmiş teknolojilere sahipsiniz. Bizim de sanayimiz buna benzer durumda. Bence Endonezya’da da bizim belki aynı seviyede bir sanayimiz var. Aramızdaki fark şu olabilir. Siz burada hem Türk Hava Yolları gibi sivil uçaklar hem de F-16, AS-532 Cougar, F-4 Phantom ve CN-235 gibi askerî uçaklar için birçok simülatör geliştirme konusunda ciddi çaba harcıyorsunuz. Ama bizim ülkemizde savunma sanayi, sadece Endonezya Silahlı Kuvvetlerini ve diğer ülkelere satış yapma konularını destekliyor.” şeklinde konuştu.
HAVELSAN’ın çok iyi tesisleri olduğunu kaydeden Binbaşı Retnanto “Bence bu tesis çok iyi ve buradaki ortam bizim ülkemizdekiyle neredeyse aynı. Bu sebeple, başka bir ülkedense, bir program için burada kalmamız daha iyi olacaktır. Nakliye ve helikopter pilot eğitimlerini tavsiye edebiliriz. Ama henüz savaş uçağı pilot eğitimlerini bilmiyoruz. Çünkü sizinle bir programımız yok. Ama CN-235 için başka ülkelere buraya gelmelerini tavsiye edebilirim. COVID-19 sebebiyle her yere gidemiyoruz. Ama Türkiye’ye karantina gibi bir problem olmadan ya da eğitimle ilgili herhangi bir zorluk yaşamadan, örneğin bir eğitim programı için gidebiliriz. Yani, başka ülkelerin F-16, CN-235, AS-532 Cougar ya da diğer uçaklarla eğitim yapma imkânı var. Buraya gelip simülatör eğitimi alabilir, sonra da becerilerimizi ve kişiliğimizi geliştirmek için burada aldığımız eğitimi ülkemizde uygulayabiliriz.” sözlerine yer verdi.
“Milli Savunma Bakanlığı ile koordine kurularak gerekli izinler alınıyor ve yapılan planlamalar kapsamında eğitimler veriliyor”
HAVELSAN adına Endonezyalı pilotların eğitimlerine refakat eden Eğitim ve Simülasyon Teknolojileri Eğitim Hizmetleri Takım Lideri Hasan Güner de dost ve müttefik ülke pilotlarına HAVELSAN’ın ürettiği simülatörlerle değişik seviyelerde eğitimler verdiklerini, “Eğitim verdiğimiz ülkelerin başında Endonezya geliyor. Bunun yanında Brezilya, Kolombiya, Ekvador gibi ülkelere de değişik platformlarda eğitimler veriyoruz. Eğitimler için ilgili ülkeden gelen talepler Milli Savunma Bakanlığı ile koordine kurularak gerekli izinler alınıyor ve yapılan planlamalar kapsamında eğitimler veriliyor.” şeklinde ifade etti.
HAVELSAN olarak eğitim hizmetlerini değişik platformlara taşımaya çalıştıklarını kaydeden Güner, “Bu yıl normalde ilk defa verdiğimiz AS-532 Cougar helikopter eğitimlerini, Endonezya’dan 52 pilot ve Brezilya’dan 12 pilot gelecek şekilde anlaşarak yaptık, gelecek yıllarda bu sayıların da artmasını bekliyoruz.
Türkiye’nin verdiği eğitimler askerî pilotlar tarafından veriliyor, dünyada, başka ülkelerde çok kısıtlı bir şekilde yapılan bir eğitim çeşidi bu. Burada Türk Silahlı Kuvvetleri’nde deneyimli pilotlar tarafından eğitimler verildiği için, bu eğitime gelen pilotlar öncelikle eğitimin kalitesi konusunda en ufak bir tereddüt yaşamıyor. Eğitimin gerçekten kaliteli ve askerî pilotlar tarafından verilmesinin de avantajı olduğu dile getiriliyor. Birbirlerine tecrübe aktarımı yapıyorlar ve bundan dolayı Türkiye’yi daha çok tercih ediyorlar. Bizim eğitimlerimizi bir defa görmeleri yeterli oluyor, yani ülke buraya geldiği zaman eğitim aldığında artık başka bir eğitim merkezine gitmek istemiyor. Bu da eğitim kalitemizin ne kadar iyi olduğunun aslında bir göstergesi.” diye konuştu.
Editör : SavunmaTR Haber Merkezi
