Türk Silahlı Kuvvetleri’nde (TSK) Askeri Rütbe sıralaması
General Rütbeleri
- Mareşal: Türk Silahlı Kuvvetleri’nde savaşta üstün başarı gösteren komutanlara, Türkiye Büyük Millet Meclisi (TBMM) kararıyla verilen en yüksek rütbedir. Bu rütbeye kıdemle ulaşılamaz. Türkiye tarihinde bu unvana yalnızca Mustafa Kemal Atatürk ve Fevzi Çakmak layık görülmüştür.
- Orgeneral: Kara ve Hava Kuvvetleri’nde mareşallikten bir alt seviyede yer alan en yüksek rütbedir. Deniz Kuvvetleri’ndeki karşılığı Oramiral olarak adlandırılır. Orgeneral rütbesindeki görev süresi genellikle 4 yıldır.
- Korgeneral: Orgenerallikten bir alt seviyede olup, kara ve hava kuvvetlerinde ikinci en yüksek rütbedir. Deniz Kuvvetleri’ndeki karşılığı Koramiral olarak bilinir. Görev süresi 4 yıldır ve askeri dokunulmazlık hakkı bu rütbeyle birlikte başlar.
- Tümgeneral: Kara ve Hava Kuvvetleri’nde tümen komutanı, Deniz Kuvvetleri’nde ise Tümamiral olarak adlandırılır. Görev süreleri genellikle 4 yıldır.
- Tuğgeneral: General rütbeleri arasında en alt seviyedir. Deniz Kuvvetleri’nde karşılığı Tuğamiral olarak bilinir. Görev süreleri 3 yıl olup, süre sonunda terfi, uzatma veya emeklilik gerçekleşebilir.
Subay Rütbeleri
REKLAM
- Albay: Alay Komutanlığı’nın en üst rütbesi olan albaylar, stratejik planlama, birlik koordinasyonu ve komutanlık görevlerinden sorumludur. Görev süreleri genellikle 6 yıldır ve 5. yıl itibarıyla terfi şansı doğar.
- Yarbay: Kara ve Jandarma Kuvvetleri’nde komutan yardımcısı, Deniz Kuvvetleri’nde gemi komutanı, Hava Kuvvetleri’nde ise filo komutanı olarak görev yaparlar. 3 yıl görev süreleri bulunur.
- Binbaşı: Orduda tabur komutanı olarak görev yapar. Görev süresi normal şartlarda 5 yıl olup, erken terfi durumunda 2 yıla kadar indirilebilir. İlk 3 yıl “Binbaşı,” sonraki 2 yıl ise “Kıdemli Binbaşı” olarak anılırlar.
- Yüzbaşı: Türk Silahlı Kuvvetleri’nde bölük komutanı olarak görev yaparlar. Görev süreleri 6 yıldır ve bu süre ikiye bölünerek ilk 3 yıl “Yüzbaşı,” sonraki 3 yıl ise “Kıdemli Yüzbaşı” olarak sınıflandırılır.
- Üsteğmen: Toplam 6 yıllık görev süresine sahiptir. Takım komutanı olarak görev alabilir, kıdemli üsteğmenler ise bölük komutanlığı yapabilir. Yüksek lisans ya da doktora gibi akademik çalışmalarla terfi süresi kısalabilir.
- Teğmen: Subay sınıfına ilk adım olarak kabul edilir. Görev süresi normal şartlarda 3 yıldır. Harp okulu veya sivil fakültelerden mezun olan adaylar teğmen rütbesiyle TSK’ya katılır.
- Asteğmen: Subay sınıfının en alt seviyesidir. Yedek subay olarak görev yaparlar ve genellikle takım komutanı veya batarya subayı olarak görevlendirilirler. Görev süresi 12 ay olmakla birlikte, bu sürenin son 1 ayında teğmen rütbesine yükselirler.
Astsubay Rütbeleri
- Astsubay Kıdemli Başçavuş: Astsubay rütbelerinin en üst seviyesidir. 6 yıl görev süresi bulunur ve ilk 3 yılın sonunda kıdem alabilir. Karakol komutanlığı gibi görevlerde yer alabilir.
- Astsubay Başçavuş: Astsubay başçavuşlar genellikle idari ve eğitimsel görevlerde yer alır. Bölük astsubaylığı gibi yetkilere sahiptirler.
- Astsubay Kıdemli Üstçavuş: 6 yıllık bir görev süresine sahiptir ve geçiş rütbesi olarak görülür.
- Astsubay Üstçavuş: Astsubay olarak terfi edenlerin 6 yıllık görev süresinden sonra ulaştıkları rütbedir.
- Astsubay Kıdemli Çavuş: Top, havan veya takım komutanlıkları yapabilir. Görev süresi 3 yıldır.
- Astsubay Çavuş: Astsubay rütbelerinin en alt basamağıdır. Görev süresi 3 yıldır ve bu sürede temel görevlerde yer alır.
- Astsubay Astçavuş: Uzman jandarma ile astsubay arasındaki veya uzman erbaş ile astsubay arasındaki askeri statüdür. Yedek astsubayların rütbesi “Astsubay Astçavuş” olarak belirlenmiştir. Yedek astsubaylar da yedek subaylar (Asteğmen) gibi askerlik görevlerini 12 ay olarak yerine getirirler. Terhis olmalarına son 30 ila 90 gün kala astsubay çavuş rütbesine terfi edilirler ve bu rütbe ile terhis edilirler.
Er ve Erbaş Rütbeleri
- Uzman Çavuş: Ortaöğretim mezunu kişilerin eğitimle ulaştıkları, er sınıfının en yüksek rütbesidir.
- Uzman Onbaşı: Erlerden sonra gelir ve erlere verilen emirlerin iletilmesinden sorumludur.
- Sözleşmeli Çavuş: Sözleşmeli Çavuş, 6191 sayılı Sözleşmeli Erbaş ve Er kanunu kapsamında, Sözleşmeli Onbaşı olarak en az 2 yıl görev yaptıktan sonra kadro görev yeri uygun olduğu takdirde, yeterlilik durumu da göz önüne alınarak Sözleşmeli Onbaşının Türk Silahlı Kuvvetlerinde aldığı Çavuş rütbesidir.
- Sözleşmeli Onbaşı: 6191 sayılı Sözleşmeli Erbaş ve Er kanunu kapsamında, Sözleşmeli Er olarak en az 2 yıl görev yaptıktan sonra kadro görev yeri uygun olduğu takdirde, yeterlilik durumu da göz önüne alınarak Sözleşmeli Er’in Türk Silahlı Kuvvetlerinde aldığı Onbaşı rütbesidir.
- Çavuş: Türk Silahlı kuvvetlerde erbaşlar sınıfında ikinci yüksek rütbe olup, seviyeleri uzman onbaşılar ile sözleşmeli çavuşlar arasındadır.
- Onbaşı: Onbaşı, emrine verilen manga büyüklüğünde bir birliğin amiri ve çavuşun yardımcısıdır.
- Er: TSK’nın en alt seviyesindeki rütbe olup zorunlu askerlik hizmetini yerine getiren kişilerdir. Görev süresi 6 aydır.
