Türkiye Büyük Millet Meclis’inde (TBMM) Coğrafi Bilgi Sistemlerine ilişkin kanun değiştirildi.
Değiştirilen yasaya göre Türkiye’ye ait Ulusal Coğrafi Veri Sorumluluk Matrisi kapsamındaki coğrafi verileri toplanması, üretilmesi, paylaşılması veya satılması izne ve ücrete tabii olacak.
Söz konusu kabul edilen Coğrafi Bilgi Sistemlerine ilişkin yasayla ilgili, “Konum paylaşımlarından ücret mi alınacak?” sorusu gündeme geldi.
İddialar ve sorular sosyal medyada hızla yayılınca Bakanlıklardan konuya ilişkin açıklamalar yapıldı.
Cumhurbaşkanı Yardımcısı Cevdet Yılmaz katıldığı bir TV programında konuya dair, “Düzenlemenin esnafla, konum bilgisi paylaşan vatandaşla hiçbir ilgisi yok, bu kişilerden bir vergi alınması da söz konusu değil.” açıklamasında bulundu.
Günün erken saatlerinde gündeme gelen iddialara katıldığı bir televizyon programında yanıt veren Yılmaz şu ifadeleri kullandı: “Bu tamamen gerçek dışı, böyle bir durum söz konusu değil. Bir düzenleme var biliyorsunuz. Coğrafi bilgi maddesinden veri alarak, bunları gelir amaçlı, ticari amaçlı kullananlarla ilgili bir düzenleme. Esnafla veya konum bilgisi paylaşan vatandaşla hiçbir bağlantısı olmayan bir düzenleme…Tamamen gerçek dışı ve temeli olmayan bir iddia olduğunu belirtmek istiyorum.”
Konuşmasına devam eden Yılmaz, “Bu vesile ile şunu da söylemek isterim, maalesef çok karşılaşıyoruz böyle haberlerle. Lütfen bu tür haberler oluştuğunda ilgili kurumlardan net ve sıhhatli bilgi alarak değerlendirme yapılsın. Aksi taktirde bir algı oluşuyor. Sonra da o algı gerçekmiş gibi, yayılıyor. Biz de bundan çok rahatsızız gerçekten. Birçok hadisede bunu yaşıyoruz. Medya ile birlikte sağlıklı bilgilendirme yapmamız çok önemli. Böyle bir şey söz konusu değil, esnafın konum paylaşmasından herhangi bir ücret alınması gibi bir durum söz konusu değil. Sadece coğrafi bilgi maddesinden veriler alıp, işi bu olan, bunu ticaret olarak değerlendiren işletmelerle ilgili bir düzenleme.” ifadelerini kullanarak sözlerini tamamladı.
Konuyla ilgili Çevre, Şehircilik ve İklim Değişikliği Bakanlığı’ndan da yalanlama geldi. Çevre, Şehircilik ve İklim Değişikliği Bakanlığı, bazı basın ve yayın organlarında yer alan “Esnafa Konum Vergisi” başlıklı haberin gerçeği yansıtmadığını bildirdi.
KAMUOYU BİLGİLENDİRMESİ pic.twitter.com/Ga5xjnURqM
— T.C. Çevre, Şehircilik ve İklim Dğş. Bakanlığı (@csbgovtr) December 5, 2024
Cumhurbaşkanlığı İletişim Başkanlığı Dezenformasyonla Mücadele Merkezi de sosyal medya platformları üzerinden konuya ilişkin kamuoyuna bir bilgi notu paylaştı.
Bazı basın yayın organlarında yer alan ve sosyal medya hesaplarında paylaşılan, “Esnafa konum vergisi geliyor” iddiası doğru değildir.
Sosyal medya hesapları üzerinden konum paylaşımı yapan esnafa herhangi bir vergi getirilmesi söz konusu değildir.
"7221 sayılı Coğrafi Bilgi… pic.twitter.com/yOl7OmCI2L
— Dezenformasyonla Mücadele Merkezi (@dmmiletisim) December 5, 2024
Kimleri kapsıyor?
Bu düzenleme, çeşitli sektörlerde coğrafi veri ve adres bilgilerini kullanan firmaları kapsamaktadır. Araç takip sistemleri geliştirmek amacıyla ulaşım ağları ve adres verilerini toplayan navigasyon şirketleri, coğrafi yer adları, uydu görüntüleri ve adres verilerini kullanan seyahat acenteleri ve tur operatörleri, ayrıca harita ve adres bilgilerini toplayarak dijital platformlarda satış ve pazarlama yapan e-ticaret firmaları bu düzenlemenin kapsamındadır.
Mecliste onaylanan düzenlemeye göre, izin bedeli firmaların gelir düzeyine bağlı olarak belirlenecektir. Türk vatandaşlarına ait işletmelerde, izin bedeli hesaplanırken son döneme ait gelir veya kurumlar vergisi beyannamesindeki net satış tutarı ya da işletme hesabı özetindeki satış hasılatı dikkate alınacaktır.
Yabancı uyruklu gerçek veya tüzel kişiler için izin bedeli, bir izin katsayısı bedelinin (1750 TL olarak belirlenmiştir) 1250 katı ile süre katsayısının çarpılmasıyla hesaplanacaktır.
Coğrafi veri izni alınmaksızın gerçekleştirilen işlemler için ise idari para cezası uygulanacaktır.
